ΗΠΑ, ΝΕΑ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Κάθε αλλαγή Προέδρου στις ΗΠΑ σημαίνει και αναθεώρηση της Εξωτερικής Πολιτικής. Η αναθεώρηση της Πολιτικής αυτής αφορά συνήθως την Τακτική και την Μεθοδολογία, διότι υπάρχουν πάγια Στρατηγικά συμφέροντα, ορισμένες όμως χρονικές περιόδους προκύπτει η αδήριτη ανάγκη Στρατηγικών επιλογών.

Η παρούσα χρονική περίοδος είναι μια από αυτές.

Η Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική δεν απασχολεί την μεγάλη μάζα των Αμερικανών Πολιτών. Με αυτήν ασχολείται μόνο η πολύπτυχη Αμερικανική Ελίτ.

Το μεγαλύτερο ποσοστό των Αμερικανών επιθυμεί από την Κυβέρνηση τους εσωστρέφεια και ελαχιστοποίηση της Αμερικανικής εμπλοκής με εξωτερικά θέματα. Η Ελίτ όμως γνωρίζει ότι καμία Αυτοκρατορία δεν μπορεί να επιστρέψει στο παρελθόν της και ότι το μέγεθος και η θέση και μόνο μίας χώρας δημιουργεί τις Γεωπολιτικές συνθήκες εκείνες που αναγκαστικά οδηγούν σε Γεωστρατηγικές επιλογές.

Παρ’ όλο που ο κ. Τράμπ πρεσβεύει την εσωστρέφεια που επιθυμεί μεγάλο μέρος των Αμερικανών, φαίνεται ότι θα εκλεγεί η κ. Κλίντον.

Αυτό θα έχει σαν συνέπεια την συνέχιση ή και ακόμη την εντατικοποίηση της Αμερικανικής Πολιτικής του παρεμβατισμού.

Οι Γεωστρατηγικές επιλογές των ΗΠΑ είναι δύο: Αντιμετώπιση της Κίνας ή αντιμετώπιση της Ρωσίας.

Ακόμη και οι ΗΠΑ δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν επιτυχώς και γρήγορα και τις δύο διότι αυτό θα επέφερε ένα δυσβάστακτο βάρος στην Οικονομία τους.

Από τις δύο επιλογές η σοβαρότερη είναι αυτή της Κίνας της οποίας η αδιαμφισβήτητη ανάπτυξη σε όλα τα πεδία, ευθέως απειλεί την Αμερικανική κυριαρχία, αρχικά στον Ειρηνικό και κατόπιν στην Αφρική και την Μέση Ανατολή με αργά αλλά σταθερά αυξανόμενη ισχύ και ένταση.

Η Ρωσία δεν μπορεί να απειλήσει την Αμερική. Περικυκλωμένη από Αμερικανικές πολιτικές και στρατιωτικές βάσεις από την Βαλτική έως τον Περσικό Κόλπο, παρά τους πυρηνικούς λεονταρισμούς του κ. Πούτιν, που είναι ενδεικτικοί της αδυναμίας συμβατικής στρατιωτικής ισχυός της Ρωσίας, το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να αμύνεται στην άμεση περιφέρεια της και να δυσκολεύει, μόνο τακτικά, τα σχέδια των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή, κυρίως στην Συρία.



Η Κίνα έχει αναδειχθεί ήδη ως η δεύτερη παγκόσμια δύναμη μετά τις ΗΠΑ. Το ονομαστικό της ΑΕΠ της είναι, εκπεφρασμένο σε δολάρια, τα 2/3 αυτού των ΗΠΑ. Όμως το πραγματικό της ΑΕΠ εκπεφρασμένο με όρους ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης, είναι κατά το Δ.Ν.Τ ήδη μεγαλύτερο των ΗΠΑ και κατά τον Economist θα είναι ίσο με αυτό των ΗΠΑ το 2018.

Ανεξάρτητα από το τι ακριβώς ισχύει, μπορούμε να θεωρήσουμε ότι οι Οικονομίες ΗΠΑ και Κίνας είναι ισότιμες, με τις ΗΠΑ να έχουν μεγαλύτερη οικονομική παρουσία παγκοσμίως και την Κίνα να έχει πολύ ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης.

Πολιτικά η Κίνα αργά αλλά σταθερά κερδίζει την κυριαρχία στην Θάλασσα της Νοτίου Κίνας αφού ήδη έχει συνεννοηθεί με τις Φιλιππίνες και τώρα με την Μαλαισία, έχει υποτάξει το Βιετνάμ και έχει αδρανοποιήσει την Ινδονησία. Η Κίνα επεκτείνεται πολιτικοστρατιωτικά στον Ειρηνικό ενώ η Πολιτική παρουσία των ΗΠΑ συρρικνώνεται. Αυτή είναι η νέα πραγματικότητα.

Εξετάζοντας το θέμα από πλευράς στρατιωτικών δαπανών πάλι φαίνεται ότι μόνο η Κίνα είναι πραγματική απειλή για τις ΗΠΑ.

Όπως φαίνεται ότι από το παρακάτω διάγραμμα μόνο η Κίνα το 2015 προσέγγισε τις αμυντικές δαπάνες των ΗΠΑ. Ονομαστικά οι αμυντικές δαπάνες της Κίνας είναι το1/3 αυτών των ΗΠΑ αλλά με όρους ισοτιμίας αγοραστικής δύναμης είναι περίπου το μισό.

Αμυντικές δαπάνες των πρώτων πέντε χωρών, δις $, 2015 (SIPRI)



Επί πλέον η Κίνα υπερτερεί σε ορισμένα τεχνολογικά πεδία ,έχει ταχύτερους ρυθμούς αύξησης των αμυντικών της δαπανών και έχει ως μόνο πεδίο άσκησης της δύναμης της ένα μέρος του Ειρηνικού , επί του παρόντος, ενώ η Αμερική πρέπει να είναι στρατιωτικά παρούσα σε όλο τον Κόσμο.

Η Ρωσία δαπανά ετησίως λιγότερα για την άμυνα της από ότι η Σαουδική Αραβία. Αναγκάζεται δε ,λόγω οικονομικών δυσκολιών να μειώσει τις αμυντικές της δαπάνες κατά 27% στον Προϋπολογισμό της για το 2017.

Εκτός από τακτική αντιπαλότητα σε ορισμένα σημεία του πλανήτη, η Ρωσία δεν είναι σε θέση να απειλήσει τις ΗΠΑ Στρατηγικά. Η κατάρρευση της ΕΣΣΔ απέκλεισε οριστικά και την ιδεολογική απειλή προς την Δύση, ακόμη και από την Κίνα. Η Ρωσία έχει ικανότατη διπλωματία και χειρίζεται πολύ καλά το μείγμα πολιτικής και στρατιωτικής επιλεκτικής παρέμβασης. Έχει και ισχυρή στρατιωτική τεχνολογία και φρόνημα Ε.Δ. Η αχίλλειος πτέρνα της είναι η αρτηριοσκληρωτική, πρωτοκαπιταλιστική και κρατικίστικη Οικονομία της, χωρίς Αστική Τάξη.

Η Ρωσία θα ήθελε να βρει ένα modus Vivendi με τις ΗΠΑ, αυτό όμως προϋποθέτει συνεργασία με τον αμερικανικό καπιταλισμό υπό δυσμενέστερους όρους από αυτούς που είχε με την Γερμανία και την υπόλοιπη Ευρώπη, οι οποίοι όμως έχουν πάψει να υπάρχουν. Η μόνη εναλλακτική συνεργασία που μπορεί να έχει η Ρωσία, εκτός από αυτήν με τις ΗΠΑ, είναι αυτή με την Κίνα, όπου όμως και πάλι θα είναι ο μικρότερος εταίρος λόγω της πολύ μεγάλης υστέρησης του ΑΕΠ της, που είναι το ένα δέκατο περίπου από αυτό των δύο Υπερδυνάμεων .

Ο ρεαλισμός υποδεικνύει ότι το Θουκυδίδειο δίλημμα ειρήνης ή πολέμου τίθεται μόνο μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.

Όμως το σύνολο του Αμερικανικού Κατεστημένου είναι πολύ πιο προσεκτικό στους χειρισμούς του με την Κίνα παρά με τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει την Ρωσία.

Το κλίμα στο State Department, το Πεντάγωνο, την CIA, και το Κογκρέσο είναι κλίμα αυξανόμενου συναγερμού έναντι της Ρωσίας, λόγω Συρίας, Ουκρανίας, κυβερνοεπιθέσεων, πραγματικών ή εικαζομένων, και πολεμοχαρών πυρηνικών δηλώσεων και επιλογών της Ρωσίας.

Αμερικανοί Διπλωμάτες, Στρατιωτικοί και Νομοθέτες ζητούν μια πιο σκληρή έκφραση των σχέσεων με την Μόσχα.

Το κλίμα στις Αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι περισσότερο επιθετικό, όπως φάνηκε και από τις πρόσφατες δηλώσεις του Αμερικανού Α.Γ.Ε.Σ. Στρατηγού Mark A. Miley, που επέλεξε ως πρώτο αντίπαλο την Ρωσία, με ύφος που θυμίζει ψυχροπολεμικές εποχές.

Η απόφαση για την κατεύθυνση της Γεωστρατηγικής των ΗΠΑ είναι από τις πρώτες που πρέπει να λάβει η νέα Αμερικανική Προεδρία τον Ιανουάριο.

Η αντιπαράθεση με την Κίνα είναι στρατηγικά σημαντική αλλά δύσκολη.

Η αντιπαράθεση με την Ρωσία είναι στρατηγικά δευτερεύουσα αλλά ευκολότερη.

Ένας Ηγέτης θα επέλεγε την πρώτη.

Ένας Πολιτικός την δεύτερη.

Φιλική συνεννόηση δεν φαίνεται σε καμιά περίπτωση.