Ομιλία του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, στη συζήτηση επί του Σχεδίου Νόμου «Αρχές Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Εποπτείας – Δημόσιο Λογιστικό»
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Νίκης 5-7
10180 Αθήνα
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Tηλ.:210-3332553/4
Fax: 210-3332559
e-mail: press@minfin.gr
Τρίτη, 17 Ιουνίου 2014
Δελτίο Τύπου
Ομιλία του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, στη συζήτηση επί του Σχεδίου Νόμου «Αρχές Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Εποπτείας – Δημόσιο Λογιστικό»
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Με το παρόν Σχέδιο Νόμου η Κυβέρνηση αναμορφώνει τους κανόνες δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας, εκσυγχρονίζει, εναρμονίζει και συντονίζει το υφιστάμενο εθνικό δημοσιονομικό πλαίσιο με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές, επικαιροποιεί τις ισχύουσες διατάξεις του δημόσιου λογιστικού, εξοπλίζει την Ελληνική δημόσια διοίκηση με τα εργαλεία που θα ενισχύσουν τη μακροχρόνια βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, αναδεικνύει την έννοια της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Στόχοι του Νομοσχεδίου είναι:
1ος. Να θωρακισθεί η πρωτόγνωρη δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας από μελλοντικές δημοσιονομικές και μακροοικονομικές ανισορροπίες, ώστε να μην τεθούν σε κίνδυνο οι τεράστιες θυσίες της Ελληνικής κοινωνίας.
2ος. Να συγκεντρωθεί, σε έναν Νόμο, το σύνολο των διατάξεων που αφορούν τη δημοσιονομική διαχείριση.
3ος. Να ενσωματωθούν οι νέοι Ευρωπαϊκοί κανόνες οικονομικής και δημοσιονομικής διακυβέρνησης.
Κανόνες που είναι πιο αυστηροί και δεσμευτικοί, και που ισχύουν για όλα τα κράτη-μέλη, ακόμη και για αυτά που είναι σε Προγράμματα Προσαρμογής όταν βγουν από τα Μνημόνια.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Στη χώρα μας, με στόχο τη στήριξη της ευρύτερης προσπάθειας για δημοσιονομική εξυγίανση, προσαρμογή και πειθαρχία, αναλήφθηκαν τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα την τελευταία διετία, σημαντικές πρωτοβουλίες για τη θέσπιση δημοσιονομικών κανόνων και εποπτικών πρακτικών και τη θωράκιση των ελεγκτικών μηχανισμών.
Πρωτοβουλίες, όπως είναι:
1ον. Η επικαιροποίηση και βελτίωση του συστήματος δημοσιονομικών ελέγχων, διαμορφώνοντας ένα σύστημα, το οποίο, προσαρμοσμένο στις διεθνείς πρακτικές και τα ελεγκτικά πρότυπα, θα συμβάλλει αποτελεσματικά στην εξυγίανση των δομών και στη διαφάνεια της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης.
2ον. Η ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών για τη διαχείριση των δημοσίων πόρων, ενδυναμώνοντας τόσο στελεχιακά, όσο και οργανωτικά τις υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που ασκούν δημοσιονομικούς ελέγχους.
3ον. Η ενίσχυση του πλαισίου δημοσιονομικών κανόνων και πρακτικών με την παράλληλη ενεργοποίηση μηχανισμών παρακολούθησης των ΔΕΚΟ και των ΝΠΙΔ.
Συγκεκριμένα, εισήχθησαν, για πρώτη φορά στον Προϋπολογισμό του 2013, διετείς δεσμευτικοί στόχοι ισοζυγίου για τις ΔΕΚΟ, τους ΟΤΑ και ορισμένα από τα μεγαλύτερα νομικά πρόσωπα δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου, δίνοντας τη δυνατότητα στο Υπουργείο Οικονομικών να επιφέρει διορθώσεις όπου παρατηρούνται αποκλίσεις με τη βοήθεια των μηχανισμών που θεσπίστηκαν.
4ον. Η σύσταση και λειτουργία του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ, έτσι ώστε να υπάρχουν συμφωνημένοι στόχοι που να συνάδουν με τις προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής και να διασφαλίζεται η ομαλή εκτέλεση του προϋπολογισμού τους.
5ον. Η θέσπιση τριμηνιαίων ενημερωτικών δελτίων επίτευξης των στόχων του προϋπολογισμού των δομών και των φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, στο πλαίσιο της παρακολούθησής τους.
6ον. Η εδραίωση της τακτικής, έγκαιρης και έγκυρης ενημέρωσης και της διαφάνειας σχετικά με την πορεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού του Κράτους, αλλά και της Γενικής Κυβέρνησης, όπως αποδεικνύεται από τις περιοδικές, δημόσιες ενημερώσεις αναφορικά με διάφορες πτυχές της δημοσιονομικής διαχείρισης.
7ον. Η περαιτέρω θεσμική θωράκιση της προσπάθειας της καταπολέμησης της απάτης, μέσα από μία σειρά συγκεκριμένων πρωτοβουλιών και συνεργασιών, αλλά και τη δρομολόγηση του ορισμού του Συντονιστή για την Καταπολέμηση της Απάτης.
8ον. Η αναβάθμιση του ρόλου του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, αρχικά με την επαναλειτουργία του και, στη συνέχεια, με τη διασφάλιση της θεσμικής του υπόστασης, σε αντίθεση με ότι συνέβαινε στο παρελθόν.
Ωστόσο, Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι, παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν συντελεστεί, με δεδομένες και τις αλλαγές στην άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, κρίθηκε ότι το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για τη δημοσιονομική διαχείριση, όπως αυτό είχε αποτυπωθεί, από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, στο νόμο για το Δημόσιο Λογιστικό, χρήζει εκ βάθρων αναθεώρησης και εκσυγχρονισμού, προκειμένου να εναρμονιστεί με όσα ισχύουν πλέον στην Ευρωζώνη.
Για το σκοπό αυτό, καθώς και για λόγους συστηματικής νομοθέτησης, αντί της επικαιροποίησης του Ν. 2362/1995, ο οποίος έχει ήδη τροποποιηθεί πολλές φορές από την ψήφισή του τα τελευταία 20 περίπου χρόνια, προκρίθηκε η κατάργηση όλων των σχετικών διατάξεων και η σύνταξη ενός νέου αναδομημένου Νόμου, που να αντανακλά τις αυξημένες ανάγκες κατάρτισης, παρακολούθησης και θέσπισης διαδικασιών σε όλους τους υποτομείς που απαρτίζουν τη Γενική Κυβέρνηση.
Επίσης, συγκεντρώνονται οι σημαντικότερες διατάξεις για την εκτέλεση του προϋπολογισμού των δημόσιων επενδύσεων, που, μέχρι σήμερα, ήταν διάσπαρτες σε διάφορα νομοθετήματα, κυρίως σε υπουργικές αποφάσεις.
Επιπλέον, η νέα δομή του Νόμου επιτρέπει στις μελλοντικές τροποποιήσεις που θα επέλθουν σε επόμενη φάση εκσυγχρονισμού του δημοσιονομικού πλαισίου, να ενσωματωθούν χωρίς να χρειαστεί εκ νέου αλλαγή του και χωρίς να προκαλείται περαιτέρω σύγχυση και αναστάτωση στους χρήστες του Νόμου.
Επίσης, στο εν λόγω Σχέδιο Νόμου, περιλαμβάνεται και η εκπλήρωση της υποχρέωσης της χώρας μας ως προς την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της Κοινοτικής Οδηγίας 85 του Συμβουλίου της 8ης Νοεμβρίου 2011, με παράλληλη εξειδίκευση διατάξεων που προβλέπονται από Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς.
Η Οδηγία 85 αποτελεί μέρος της δέσμης Κανονισμών και Οδηγιών που είναι γνωστή ως Six-Pack.
Συγκεκριμένα, από το 2011, έχει θεσπιστεί μια δέσμη πέντε Κανονισμών και μιας Οδηγίας (Six-Pack) που ενισχύουν την προληπτική παρακολούθηση και την άμεση παρέμβαση για τη διόρθωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και τη μείωση του δημόσιου χρέους, ενώ προβλέπουν και την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Άλλα εργαλεία, εκτός του six-pack, είναι:
-Η δέσμη Κανονισμών του 2013 που είναι γνωστή ως Two-Pack, και η οποία περιέχει προβλέψεις για τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης που βρίσκονται σε Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος και για εκείνα που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα οικονομικής σταθερότητας ή λαμβάνουν οικονομική βοήθεια.
-Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
-Η Συνθήκη για τη «Θέσπιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας».
-Η Συνθήκη για τη «Σταθερότητα, το Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση».
Εργαλεία, αφενός για την εξάλειψη των αδυναμιών στη δημοσιονομική διαχείριση των κρατών-μελών που αναδείχτηκαν από το δημοσιονομικό μέρος της οικονομικής κρίσης, και αφετέρου για τη δημιουργία ενός βελτιωμένου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης, μέσα από έναν ετήσιο κύκλο συντονισμού μακροοικονομικών, δημοσιονομικών και διαρθρωτικών πολιτικών.
Συγκεκριμένα, οι βασικές ρυθμίσεις που εισάγονται, για πρώτη φορά, στο πλαίσιο της ενσωμάτωσης της Οδηγίας 85 και της εξειδίκευσης των Κανονισμών, είναι:
1ον. Η θέσπιση, σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης, αριθμητικών δημοσιονομικών κανόνων (fiscal rules), για το δημοσιονομικό ισοζύγιο και το χρέος («κανόνας δημοσιονομικής θέσης», «κανόνας χρέους»).
Σύμφωνα με το Άρθρο 5 της Οδηγίας, κάθε κράτος-μέλος διαθέτει αριθμητικούς δημοσιονομικούς κανόνες που προωθούν αποτελεσματικά, σε ένα πολυετές πλαίσιο και για το σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, τη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις στον τομέα της δημοσιονομικής πολιτικής, που απορρέουν από τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε περιπτώσεις απόκλισης από αυτούς τους κανόνες, τίθεται σε εφαρμογή ο κανόνας της πορείας προσαρμογής και προβλέπεται η ενεργοποίηση διορθωτικού μηχανισμού.
Παράλληλα, ορίζονται και οι ειδικές περιστάσεις στις οποίες ενεργοποιούνται τυχόν ρήτρες διαφυγής από τους παραπάνω κανόνες.
Σημειώνεται, ιδιαίτερα, ότι ο «κανόνας της δημοσιονομικής θέσης» προβλέπει, για πρώτη φορά, το διαρθρωτικό ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης, τον καθορισμό δηλαδή κυκλικά προσαρμοσμένων στόχων λαμβάνοντας υπόψη την επίπτωση του οικονομικού κύκλου.
Κανόνας ιδιαίτερα σημαντικός για χώρες όπως η Ελλάδα, η οποία είχε, το 2013, ένα από τα υψηλότερα κυκλικά διορθωμένα πρωτογενή πλεονάσματα στον κόσμο.
2ον. Η παρακολούθηση, ανάλυση και επίβλεψη των δημοσιονομικών κανόνων, από ανεξάρτητους φορείς.
Ιδιαίτερα με τη σύσταση του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου, μιας ανεξάρτητης διοικητικής αρχής, κατά το πρότυπο αντίστοιχων Δημοσιονομικών Συμβουλίων που ήδη λειτουργούν σε άλλα 12 Ευρωπαϊκά κράτη-μέλη και δρομολογούνται και στα υπόλοιπα.
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο ενημερώνει, δημόσια, σε τακτά χρονικά διαστήματα, για την πορεία των δημόσιων οικονομικών και παρεμβαίνει, όταν χρειάζεται, για την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων.
Μια υψηλού επιπέδου ανεξάρτητη αρχή, με θεσμική υπόσταση για το Ελληνικό κράτος, θα ενημερώνει αξιόπιστα το Κοινοβούλιο, τον Υπουργό Οικονομικών και την Ελληνική κοινωνία για την κατάσταση της οικονομίας, τα επιτεύγματα ή τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές ανισορροπίες, τις δημοσιονομικές προβλέψεις και προοπτικές της χώρας.
Συγκεκριμένα, το Δημοσιονομικό Συμβούλιο:
-Αξιολογεί τις μακροοικονομικές προβλέψεις πάνω στις οποίες βασίζονται ο Προϋπολογισμός και το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής.
-Παρακολουθεί τη συμμόρφωση με τους αριθμητικούς δημοσιονομικούς κανόνες που ενσωματώνονται στο εθνικό πλαίσιο δημοσιονομικής διαχείρισης.
-Προβαίνει σε αξιολογήσεις σχετικά με τη μεθοδολογία και τις παραδοχές των δημοσιονομικών προβλέψεων και στόχων καθώς και την εφαρμογή των δημοσιονομικών κανόνων.
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο δημοσιοποιεί, τουλάχιστον 2 φορές κατ’ έτος, έκθεση που επεξηγεί τα συμπεράσματα των αξιολογήσεών του για τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις, τους δημοσιονομικούς στόχους και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα.
Η διαδικασία επιλογής των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.) βασίζεται σε ανοικτό διαγωνισμό.
Επιτροπή που αποτελείται από τον Υπουργό Οικονομικών, το Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και τον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου καταρτίζει κατάλογο επικρατέστερων υποψηφίων, με βάση προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια.
Το Υπουργικό Συμβούλιο επιλέγει τα μέλη του Δ.Σ. μεταξύ των περιλαμβανομένων στο κατάλογο.
Τα μέλη του Δ.Σ. εγκρίνονται από την ειδική μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
Τέλος, ο Πρόεδρος του Δ.Σ., ή σε περίπτωση απουσίας του, ο Αναπληρωτής του, μετά από αίτημα διαρκούς ή άλλης Επιτροπής της Βουλής, ή κατόπιν δικής του πρωτοβουλίας, καταθέτει ενώπιον Επιτροπής της Βουλής σχετικά με θέματα που αφορούν στις αρμοδιότητες του Δημοσιονομικού Συμβουλίου.
3ον. Ο ορισμός συγκεκριμένων ημερομηνιών για τα διάφορα στάδια, κατάρτισης του Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης και του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, ούτως ώστε αυτές να είναι συμβατές με το αντίστοιχο ευρωπαϊκό κοινό χρονοδιάγραμμα («ευρωπαϊκό εξάμηνο»).
Επίσης, στο πλαίσιο της εναρμόνισης του δημοσιονομικού πλαισίου με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές:
1ον. Θεσπίζονται, με στόχο τη διατήρηση και ενίσχυση της δημοσιονομικής σταθερότητας, γενικές αρχές που διέπουν το δημοσιονομικό σχεδιασμό σε πολυετή ορίζοντα, περιλαμβανομένης της συμμόρφωσης με τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους και άλλους δημοσιονομικούς κανόνες.
Οι αρχές αυτές αφορούν στον έλεγχο της πορείας του δημόσιου χρέους, στο κατώτατο αποδεκτό όριο πρωτογενούς ισοζυγίου, στο κατώτατο αποδεκτό όριο εσόδων ως ποσοστό του ΑΕΠ, στον τρόπο και την διαδικασία αναπροσαρμογής των δαπανών, ανάλογα με την πορεία των εσόδων.
Ο δημοσιονομικός σχεδιασμός:
1ον. Δίνει προτεραιότητα στην εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, για τη διατήρηση και την ενίσχυση της δημοσιονομικής και της οικονομικής σταθερότητας.
2ον. Είναι ενιαίος και καλύπτει ολόκληρη τη Γενική Κυβέρνηση.
3ον. Είναι μεσοπρόθεσμος και βασίζεται σε μεσοπρόθεσμες μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις για το έτος προϋπολογισμού και για τα επόμενα τρία τουλάχιστον χρόνια.
4ον. Είναι διαφανής, που σημαίνει ότι το δημοσιονομικό σχέδιο περιλαμβάνει συγκεκριμένους ποσοτικούς στόχους που αναφέρονται σε συγκεκριμένη περίοδο.
5ον. Υπόκειται σε ανεξάρτητη αξιολόγηση, με την αποτελεσματική και έγκαιρη παρακολούθησή του και με αξιολογήσεις, είτε συμμόρφωσης με τους δημοσιονομικούς κανόνες, είτε ενεργοποίησης ρητρών διαφυγής.
2ον. Καθορίζεται χρονοδιάγραμμα ανάρτησης δημοσιονομικών αναφορών για τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης με στόχο την ενδυνάμωση των μηχανισμών παρακολούθησης της πορείας εκτέλεσης των προϋπολογισμών τους και τη συμμόρφωσή τους με τους μεσοπρόθεσμους στόχους.
Θεσπίζεται, μεταξύ άλλων, διαδικασία επιβολής κυρώσεων σε φορείς στις περιπτώσεις εκείνες όπου υφίσταται απόκλιση στην εκτέλεση των προϋπολογισμών τους σε σχέση με τους τριμηνιαίους δημοσιονομικούς στόχους.
Παράλληλα, προβλέπεται η δυνατότητα επαναδιάθεσης των ανωτέρω πιστώσεων στις περιπτώσεις εκείνες όπου βάσει των απολογιστικών στοιχείων του επόμενου τριμήνου, προκύπτει ότι οι αποκλίσεις έχουν εξισορροπηθεί.
3ον. Εξειδικεύονται οι αρχές που διέπουν την κατάρτιση των προϋπολογισμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, προκειμένου να επιτυγχάνονται αποτελεσματικά οι λειτουργίες τους.
Αυτές είναι η αρχή της ετήσιας διάρκειας, η αρχή της ενότητας, η αρχή της καθολικότητας και η αρχή της ενότητας του προϋπολογισμού.
Η κατάρτιση των προϋπολογισμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης πραγματοποιείται σύμφωνα τους δεσμευτικούς και ενδεικτικούς στόχους και τα ανώτατα όρια δαπανών, όπως κατά περίπτωση τίθενται στο εκάστοτε ισχύον Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής.
Όπου έχουν εφαρμογή τα ανώτατα όρια δαπανών, οι δαπάνες των επιμέρους προϋπολογισμών των φορέων κατανέμονται εντός των ανωτάτων αυτών συνολικών ορίων.
4ον. Προβλέπεται η ενίσχυση του ρόλου Προϊσταμένων Οικονομικών Υπηρεσιών, με αυξημένες αρμοδιότητες αλλά και υποχρεώσεις, τόσο επί του φορέα τους, όσο και επί των εποπτευόμενων φορέων, αν υπάρχουν.
Οι υποχρεώσεις που αναλαμβάνονται από όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης πρέπει να φέρουν τουλάχιστον τις υπογραφές, αφενός του αρμόδιου οργάνου που έχει την ευθύνη εκτέλεσης του προϋπολογισμού του φορέα, ή εξουσιοδοτημένου από αυτόν οργάνου (τελική υπογραφή), αφετέρου την υπογραφή Προϊστάμενου Οικονομικών Υπηρεσιών του φορέα, ή εξουσιοδοτημένου από αυτόν οργάνου.
5ον. Προβλέπεται η διενέργεια εσωτερικού ελέγχου σε όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης από τις Υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου.
Θεσμοθετείται, με στόχο τον εντοπισμό και την εξάλειψη των τυχόν αδυναμιών των συστημάτων δημοσιονομικής διαχείρισης, η αξιολόγηση της καταλληλότητας και της αποτελεσματικότητας των εσωτερικών δικλείδων των συστημάτων λογιστικών και δημοσιονομικών αναφορών, τις οποίες όλοι οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης είναι υποχρεωμένοι να θεσπίζουν.
Η διαδικασία αυτή αποτελεί διεθνή πρακτική που ορίζεται από τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα και τα Ελεγκτικά Πρότυπα του Διεθνούς Οργανισμού Ανωτάτων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων.
6ον. Επέρχεται σημαντική μεταβολή του διαχωρισμού και ασυμβίβαστου των ρόλων του Διατάκτη και του Προϊστάμενου Οικονομικών Υπηρεσιών των φορέων.
Διευκρινίζεται επίσης ότι η Απόφαση Ανάληψης Υποχρέωσης είναι διοικητική πράξη και αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να αναληφθεί εγκύρως οποιαδήποτε δέσμευση ή να εκτελεσθεί οποιαδήποτε δαπάνη και περιέχει βεβαίωση του αρμοδίου οργάνου περί ύπαρξης και δέσμευσης της αναγκαίας πίστωσης (δημοσιονομική δέσμευση).
Το ανώτατο όριο πληρωμών μαζί με τα ποσοστά διάθεσης πιστώσεων, είναι τα βασικά μέσα που διαθέτει ο Υπουργός Οικονομικών για την παρακολούθηση της εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού, δεδομένου ότι μπορεί να παρεμβαίνει κάθε στιγμή στην πραγματοποίηση των εξόδων, όταν αυτό επιβάλλεται από δημοσιονομικές δυσχέρειες ή από μεταβολές των οικονομικών συνθηκών.
7ον. Γίνεται πρόβλεψη για μελλοντική μετάβαση σε σύστημα κατάρτισης προϋπολογισμού προγραμμάτων.
Ο προϋπολογισμός προγραμμάτων βασίζεται, κυρίως, στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των δράσεων του Κράτους και προϋποθέτει ένα αξιόπιστο και λειτουργικό σύστημα μέτρησης της αποτελεσματικότητας.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Το νέο θεσμικό πλαίσιο με τις αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και το δημόσιο λογιστικό, κατατίθεται στη Βουλή των Ελλήνων σε μια περίοδο που η Ελλάδα, μετά από μία πολυετή περίοδο συρρίκνωσης και δημοσιονομικής προσαρμογής, έχει εισέλθει σε φάση σταθεροποίησης αφενός των δημόσιων οικονομικών της και αφετέρου της διεθνούς θέσης της.
Δημιουργεί, έτσι, τις προϋποθέσεις για τη λήξη της παρατεταμένης ύφεσης.
Πρόκειται για επιτεύγματα που είναι αποτέλεσμα, κυρίως, των τεράστιων θυσιών της Ελληνικής κοινωνίας, τόσο σε όρους δημοσιονομικού εγχειρήματος όσο και σε όρους βιοτικού επιπέδου.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο δημοσιονομικής διαχείρισης θα εξοπλίσει την Ελληνική δημόσια διοίκηση, και το Υπουργείο Οικονομικών ειδικότερα, με τα εργαλεία που θα ενισχύσουν τη μακροχρόνια βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών και θα εξασφαλίζουν ότι οι θυσίες των πολιτών θα έχουν βιώσιμο αντίκρισμα.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Η βελτίωση, ενδυνάμωση και θωράκιση του θεσμικού πλαισίου δημοσιονομικής διαχείρισης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, αποτελούν βασική προϋπόθεση για να μην ξαναβρεθούν οι οικονομίες σε διαταραχή και οι κοινωνίες σε δύσκολες καταστάσεις αντίστοιχες των τελευταίων ετών.
Και προς αυτή την κατεύθυνση κινείται το νέο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρώπης.
Ένα πλαίσιο που ισχύει για όλα τα κράτη-μέλη.
Ένα πλαίσιο που εδράζεται σε Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς, οι οποίοι, όπως γνωρίζετε, είναι γενικής εφαρμογής, υποχρεωτικοί σε όλα τα στοιχεία τους και άμεσα εφαρμοζόμενοι σε όλα τα κράτη-μέλη.
Ακριβώς, όπως, ένας εθνικός νόμος.
Ισχύει για όλα τα κράτη-μέλη που θέλουν να ανήκουν στην Ευρωζώνη.
Δεν επιβάλλεται, επιλέγεται.
Και σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η Ελλάδα, και στη «μετά Μνημόνιο» εποχή.
Η Ελλάδα που επιλέγει την εμβάθυνση της οικονομικής, και ιδιαίτερα της δημοσιονομικής και τραπεζικής ενοποίησης.
Ενοποίηση που θα διαμορφώσει ένα θεσμικό πλαίσιο επαρκές και ικανό να αντιμετωπίσει, αλλά και να αποτρέψει στο μέλλον, περιπτώσεις αντίστοιχες με τη παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και τις επιπτώσεις αυτής στις οικονομίες και τις κοινωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Παράλληλα, όμως, η Ευρώπη οφείλει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις, προωθώντας, σε συνδυασμό με την εμβάθυνση της ΟΝΕ και τη βιώσιμη αποκατάσταση των δημόσιων οικονομικών, την αντιμετώπιση των τάσεων για ύφεση και τη δυναμική της ανεργίας, μέσω της υιοθέτησης και υλοποίησης αναπτυξιακών πολιτικών.
Να επιτύχει και να διασφαλίσει μια «ισορροπία» μεταξύ των πολιτικών δημοσιονομικής σταθερότητας και των πολιτικών ανάπτυξης, ώστε να ενισχυθεί καθοριστικά η απασχόληση και να τονωθεί η συνοχή, σε ευρωπαϊκό και περιφερειακό επίπεδο.
Και αυτό γιατί η δημοσιονομική εξυγίανση, προσαρμογή και πειθαρχία, αν και αναγκαία, δεν αποτελεί από μόνη της ικανή συνθήκη για την έξοδο από την κρίση και για τη διασφάλιση της ευημερίας για όλους τους πολίτες.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Νίκης 5-7
10180 Αθήνα
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Tηλ.:210-3332553/4
Fax: 210-3332559
e-mail: press@minfin.gr
Τρίτη, 17 Ιουνίου 2014
Δελτίο Τύπου
Ομιλία του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, στη συζήτηση επί του Σχεδίου Νόμου «Αρχές Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Εποπτείας – Δημόσιο Λογιστικό»
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Με το παρόν Σχέδιο Νόμου η Κυβέρνηση αναμορφώνει τους κανόνες δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας, εκσυγχρονίζει, εναρμονίζει και συντονίζει το υφιστάμενο εθνικό δημοσιονομικό πλαίσιο με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές, επικαιροποιεί τις ισχύουσες διατάξεις του δημόσιου λογιστικού, εξοπλίζει την Ελληνική δημόσια διοίκηση με τα εργαλεία που θα ενισχύσουν τη μακροχρόνια βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, αναδεικνύει την έννοια της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Στόχοι του Νομοσχεδίου είναι:
1ος. Να θωρακισθεί η πρωτόγνωρη δημοσιονομική προσαρμογή της χώρας από μελλοντικές δημοσιονομικές και μακροοικονομικές ανισορροπίες, ώστε να μην τεθούν σε κίνδυνο οι τεράστιες θυσίες της Ελληνικής κοινωνίας.
2ος. Να συγκεντρωθεί, σε έναν Νόμο, το σύνολο των διατάξεων που αφορούν τη δημοσιονομική διαχείριση.
3ος. Να ενσωματωθούν οι νέοι Ευρωπαϊκοί κανόνες οικονομικής και δημοσιονομικής διακυβέρνησης.
Κανόνες που είναι πιο αυστηροί και δεσμευτικοί, και που ισχύουν για όλα τα κράτη-μέλη, ακόμη και για αυτά που είναι σε Προγράμματα Προσαρμογής όταν βγουν από τα Μνημόνια.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Στη χώρα μας, με στόχο τη στήριξη της ευρύτερης προσπάθειας για δημοσιονομική εξυγίανση, προσαρμογή και πειθαρχία, αναλήφθηκαν τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα την τελευταία διετία, σημαντικές πρωτοβουλίες για τη θέσπιση δημοσιονομικών κανόνων και εποπτικών πρακτικών και τη θωράκιση των ελεγκτικών μηχανισμών.
Πρωτοβουλίες, όπως είναι:
1ον. Η επικαιροποίηση και βελτίωση του συστήματος δημοσιονομικών ελέγχων, διαμορφώνοντας ένα σύστημα, το οποίο, προσαρμοσμένο στις διεθνείς πρακτικές και τα ελεγκτικά πρότυπα, θα συμβάλλει αποτελεσματικά στην εξυγίανση των δομών και στη διαφάνεια της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης.
2ον. Η ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών για τη διαχείριση των δημοσίων πόρων, ενδυναμώνοντας τόσο στελεχιακά, όσο και οργανωτικά τις υπηρεσίες του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που ασκούν δημοσιονομικούς ελέγχους.
3ον. Η ενίσχυση του πλαισίου δημοσιονομικών κανόνων και πρακτικών με την παράλληλη ενεργοποίηση μηχανισμών παρακολούθησης των ΔΕΚΟ και των ΝΠΙΔ.
Συγκεκριμένα, εισήχθησαν, για πρώτη φορά στον Προϋπολογισμό του 2013, διετείς δεσμευτικοί στόχοι ισοζυγίου για τις ΔΕΚΟ, τους ΟΤΑ και ορισμένα από τα μεγαλύτερα νομικά πρόσωπα δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου, δίνοντας τη δυνατότητα στο Υπουργείο Οικονομικών να επιφέρει διορθώσεις όπου παρατηρούνται αποκλίσεις με τη βοήθεια των μηχανισμών που θεσπίστηκαν.
4ον. Η σύσταση και λειτουργία του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ, έτσι ώστε να υπάρχουν συμφωνημένοι στόχοι που να συνάδουν με τις προβλέψεις του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής και να διασφαλίζεται η ομαλή εκτέλεση του προϋπολογισμού τους.
5ον. Η θέσπιση τριμηνιαίων ενημερωτικών δελτίων επίτευξης των στόχων του προϋπολογισμού των δομών και των φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, στο πλαίσιο της παρακολούθησής τους.
6ον. Η εδραίωση της τακτικής, έγκαιρης και έγκυρης ενημέρωσης και της διαφάνειας σχετικά με την πορεία εκτέλεσης του Προϋπολογισμού του Κράτους, αλλά και της Γενικής Κυβέρνησης, όπως αποδεικνύεται από τις περιοδικές, δημόσιες ενημερώσεις αναφορικά με διάφορες πτυχές της δημοσιονομικής διαχείρισης.
7ον. Η περαιτέρω θεσμική θωράκιση της προσπάθειας της καταπολέμησης της απάτης, μέσα από μία σειρά συγκεκριμένων πρωτοβουλιών και συνεργασιών, αλλά και τη δρομολόγηση του ορισμού του Συντονιστή για την Καταπολέμηση της Απάτης.
8ον. Η αναβάθμιση του ρόλου του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, αρχικά με την επαναλειτουργία του και, στη συνέχεια, με τη διασφάλιση της θεσμικής του υπόστασης, σε αντίθεση με ότι συνέβαινε στο παρελθόν.
Ωστόσο, Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι, παρά τα σημαντικά βήματα που έχουν συντελεστεί, με δεδομένες και τις αλλαγές στην άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, κρίθηκε ότι το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για τη δημοσιονομική διαχείριση, όπως αυτό είχε αποτυπωθεί, από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, στο νόμο για το Δημόσιο Λογιστικό, χρήζει εκ βάθρων αναθεώρησης και εκσυγχρονισμού, προκειμένου να εναρμονιστεί με όσα ισχύουν πλέον στην Ευρωζώνη.
Για το σκοπό αυτό, καθώς και για λόγους συστηματικής νομοθέτησης, αντί της επικαιροποίησης του Ν. 2362/1995, ο οποίος έχει ήδη τροποποιηθεί πολλές φορές από την ψήφισή του τα τελευταία 20 περίπου χρόνια, προκρίθηκε η κατάργηση όλων των σχετικών διατάξεων και η σύνταξη ενός νέου αναδομημένου Νόμου, που να αντανακλά τις αυξημένες ανάγκες κατάρτισης, παρακολούθησης και θέσπισης διαδικασιών σε όλους τους υποτομείς που απαρτίζουν τη Γενική Κυβέρνηση.
Επίσης, συγκεντρώνονται οι σημαντικότερες διατάξεις για την εκτέλεση του προϋπολογισμού των δημόσιων επενδύσεων, που, μέχρι σήμερα, ήταν διάσπαρτες σε διάφορα νομοθετήματα, κυρίως σε υπουργικές αποφάσεις.
Επιπλέον, η νέα δομή του Νόμου επιτρέπει στις μελλοντικές τροποποιήσεις που θα επέλθουν σε επόμενη φάση εκσυγχρονισμού του δημοσιονομικού πλαισίου, να ενσωματωθούν χωρίς να χρειαστεί εκ νέου αλλαγή του και χωρίς να προκαλείται περαιτέρω σύγχυση και αναστάτωση στους χρήστες του Νόμου.
Επίσης, στο εν λόγω Σχέδιο Νόμου, περιλαμβάνεται και η εκπλήρωση της υποχρέωσης της χώρας μας ως προς την ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο της Κοινοτικής Οδηγίας 85 του Συμβουλίου της 8ης Νοεμβρίου 2011, με παράλληλη εξειδίκευση διατάξεων που προβλέπονται από Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς.
Η Οδηγία 85 αποτελεί μέρος της δέσμης Κανονισμών και Οδηγιών που είναι γνωστή ως Six-Pack.
Συγκεκριμένα, από το 2011, έχει θεσπιστεί μια δέσμη πέντε Κανονισμών και μιας Οδηγίας (Six-Pack) που ενισχύουν την προληπτική παρακολούθηση και την άμεση παρέμβαση για τη διόρθωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και τη μείωση του δημόσιου χρέους, ενώ προβλέπουν και την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Άλλα εργαλεία, εκτός του six-pack, είναι:
-Η δέσμη Κανονισμών του 2013 που είναι γνωστή ως Two-Pack, και η οποία περιέχει προβλέψεις για τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης που βρίσκονται σε Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος και για εκείνα που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα οικονομικής σταθερότητας ή λαμβάνουν οικονομική βοήθεια.
-Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
-Η Συνθήκη για τη «Θέσπιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας».
-Η Συνθήκη για τη «Σταθερότητα, το Συντονισμό και τη Διακυβέρνηση στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση».
Εργαλεία, αφενός για την εξάλειψη των αδυναμιών στη δημοσιονομική διαχείριση των κρατών-μελών που αναδείχτηκαν από το δημοσιονομικό μέρος της οικονομικής κρίσης, και αφετέρου για τη δημιουργία ενός βελτιωμένου πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης, μέσα από έναν ετήσιο κύκλο συντονισμού μακροοικονομικών, δημοσιονομικών και διαρθρωτικών πολιτικών.
Συγκεκριμένα, οι βασικές ρυθμίσεις που εισάγονται, για πρώτη φορά, στο πλαίσιο της ενσωμάτωσης της Οδηγίας 85 και της εξειδίκευσης των Κανονισμών, είναι:
1ον. Η θέσπιση, σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης, αριθμητικών δημοσιονομικών κανόνων (fiscal rules), για το δημοσιονομικό ισοζύγιο και το χρέος («κανόνας δημοσιονομικής θέσης», «κανόνας χρέους»).
Σύμφωνα με το Άρθρο 5 της Οδηγίας, κάθε κράτος-μέλος διαθέτει αριθμητικούς δημοσιονομικούς κανόνες που προωθούν αποτελεσματικά, σε ένα πολυετές πλαίσιο και για το σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, τη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις στον τομέα της δημοσιονομικής πολιτικής, που απορρέουν από τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σε περιπτώσεις απόκλισης από αυτούς τους κανόνες, τίθεται σε εφαρμογή ο κανόνας της πορείας προσαρμογής και προβλέπεται η ενεργοποίηση διορθωτικού μηχανισμού.
Παράλληλα, ορίζονται και οι ειδικές περιστάσεις στις οποίες ενεργοποιούνται τυχόν ρήτρες διαφυγής από τους παραπάνω κανόνες.
Σημειώνεται, ιδιαίτερα, ότι ο «κανόνας της δημοσιονομικής θέσης» προβλέπει, για πρώτη φορά, το διαρθρωτικό ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης, τον καθορισμό δηλαδή κυκλικά προσαρμοσμένων στόχων λαμβάνοντας υπόψη την επίπτωση του οικονομικού κύκλου.
Κανόνας ιδιαίτερα σημαντικός για χώρες όπως η Ελλάδα, η οποία είχε, το 2013, ένα από τα υψηλότερα κυκλικά διορθωμένα πρωτογενή πλεονάσματα στον κόσμο.
2ον. Η παρακολούθηση, ανάλυση και επίβλεψη των δημοσιονομικών κανόνων, από ανεξάρτητους φορείς.
Ιδιαίτερα με τη σύσταση του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου, μιας ανεξάρτητης διοικητικής αρχής, κατά το πρότυπο αντίστοιχων Δημοσιονομικών Συμβουλίων που ήδη λειτουργούν σε άλλα 12 Ευρωπαϊκά κράτη-μέλη και δρομολογούνται και στα υπόλοιπα.
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο ενημερώνει, δημόσια, σε τακτά χρονικά διαστήματα, για την πορεία των δημόσιων οικονομικών και παρεμβαίνει, όταν χρειάζεται, για την τήρηση των δημοσιονομικών κανόνων.
Μια υψηλού επιπέδου ανεξάρτητη αρχή, με θεσμική υπόσταση για το Ελληνικό κράτος, θα ενημερώνει αξιόπιστα το Κοινοβούλιο, τον Υπουργό Οικονομικών και την Ελληνική κοινωνία για την κατάσταση της οικονομίας, τα επιτεύγματα ή τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές ανισορροπίες, τις δημοσιονομικές προβλέψεις και προοπτικές της χώρας.
Συγκεκριμένα, το Δημοσιονομικό Συμβούλιο:
-Αξιολογεί τις μακροοικονομικές προβλέψεις πάνω στις οποίες βασίζονται ο Προϋπολογισμός και το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής.
-Παρακολουθεί τη συμμόρφωση με τους αριθμητικούς δημοσιονομικούς κανόνες που ενσωματώνονται στο εθνικό πλαίσιο δημοσιονομικής διαχείρισης.
-Προβαίνει σε αξιολογήσεις σχετικά με τη μεθοδολογία και τις παραδοχές των δημοσιονομικών προβλέψεων και στόχων καθώς και την εφαρμογή των δημοσιονομικών κανόνων.
Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο δημοσιοποιεί, τουλάχιστον 2 φορές κατ’ έτος, έκθεση που επεξηγεί τα συμπεράσματα των αξιολογήσεών του για τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις, τους δημοσιονομικούς στόχους και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα.
Η διαδικασία επιλογής των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.) βασίζεται σε ανοικτό διαγωνισμό.
Επιτροπή που αποτελείται από τον Υπουργό Οικονομικών, το Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος και τον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου καταρτίζει κατάλογο επικρατέστερων υποψηφίων, με βάση προκαθορισμένα και αντικειμενικά κριτήρια.
Το Υπουργικό Συμβούλιο επιλέγει τα μέλη του Δ.Σ. μεταξύ των περιλαμβανομένων στο κατάλογο.
Τα μέλη του Δ.Σ. εγκρίνονται από την ειδική μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
Τέλος, ο Πρόεδρος του Δ.Σ., ή σε περίπτωση απουσίας του, ο Αναπληρωτής του, μετά από αίτημα διαρκούς ή άλλης Επιτροπής της Βουλής, ή κατόπιν δικής του πρωτοβουλίας, καταθέτει ενώπιον Επιτροπής της Βουλής σχετικά με θέματα που αφορούν στις αρμοδιότητες του Δημοσιονομικού Συμβουλίου.
3ον. Ο ορισμός συγκεκριμένων ημερομηνιών για τα διάφορα στάδια, κατάρτισης του Προϋπολογισμού Γενικής Κυβέρνησης και του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, ούτως ώστε αυτές να είναι συμβατές με το αντίστοιχο ευρωπαϊκό κοινό χρονοδιάγραμμα («ευρωπαϊκό εξάμηνο»).
Επίσης, στο πλαίσιο της εναρμόνισης του δημοσιονομικού πλαισίου με τις βέλτιστες ευρωπαϊκές και διεθνείς πρακτικές:
1ον. Θεσπίζονται, με στόχο τη διατήρηση και ενίσχυση της δημοσιονομικής σταθερότητας, γενικές αρχές που διέπουν το δημοσιονομικό σχεδιασμό σε πολυετή ορίζοντα, περιλαμβανομένης της συμμόρφωσης με τους μεσοπρόθεσμους δημοσιονομικούς στόχους και άλλους δημοσιονομικούς κανόνες.
Οι αρχές αυτές αφορούν στον έλεγχο της πορείας του δημόσιου χρέους, στο κατώτατο αποδεκτό όριο πρωτογενούς ισοζυγίου, στο κατώτατο αποδεκτό όριο εσόδων ως ποσοστό του ΑΕΠ, στον τρόπο και την διαδικασία αναπροσαρμογής των δαπανών, ανάλογα με την πορεία των εσόδων.
Ο δημοσιονομικός σχεδιασμός:
1ον. Δίνει προτεραιότητα στην εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, για τη διατήρηση και την ενίσχυση της δημοσιονομικής και της οικονομικής σταθερότητας.
2ον. Είναι ενιαίος και καλύπτει ολόκληρη τη Γενική Κυβέρνηση.
3ον. Είναι μεσοπρόθεσμος και βασίζεται σε μεσοπρόθεσμες μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις για το έτος προϋπολογισμού και για τα επόμενα τρία τουλάχιστον χρόνια.
4ον. Είναι διαφανής, που σημαίνει ότι το δημοσιονομικό σχέδιο περιλαμβάνει συγκεκριμένους ποσοτικούς στόχους που αναφέρονται σε συγκεκριμένη περίοδο.
5ον. Υπόκειται σε ανεξάρτητη αξιολόγηση, με την αποτελεσματική και έγκαιρη παρακολούθησή του και με αξιολογήσεις, είτε συμμόρφωσης με τους δημοσιονομικούς κανόνες, είτε ενεργοποίησης ρητρών διαφυγής.
2ον. Καθορίζεται χρονοδιάγραμμα ανάρτησης δημοσιονομικών αναφορών για τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης με στόχο την ενδυνάμωση των μηχανισμών παρακολούθησης της πορείας εκτέλεσης των προϋπολογισμών τους και τη συμμόρφωσή τους με τους μεσοπρόθεσμους στόχους.
Θεσπίζεται, μεταξύ άλλων, διαδικασία επιβολής κυρώσεων σε φορείς στις περιπτώσεις εκείνες όπου υφίσταται απόκλιση στην εκτέλεση των προϋπολογισμών τους σε σχέση με τους τριμηνιαίους δημοσιονομικούς στόχους.
Παράλληλα, προβλέπεται η δυνατότητα επαναδιάθεσης των ανωτέρω πιστώσεων στις περιπτώσεις εκείνες όπου βάσει των απολογιστικών στοιχείων του επόμενου τριμήνου, προκύπτει ότι οι αποκλίσεις έχουν εξισορροπηθεί.
3ον. Εξειδικεύονται οι αρχές που διέπουν την κατάρτιση των προϋπολογισμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, προκειμένου να επιτυγχάνονται αποτελεσματικά οι λειτουργίες τους.
Αυτές είναι η αρχή της ετήσιας διάρκειας, η αρχή της ενότητας, η αρχή της καθολικότητας και η αρχή της ενότητας του προϋπολογισμού.
Η κατάρτιση των προϋπολογισμών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης πραγματοποιείται σύμφωνα τους δεσμευτικούς και ενδεικτικούς στόχους και τα ανώτατα όρια δαπανών, όπως κατά περίπτωση τίθενται στο εκάστοτε ισχύον Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής.
Όπου έχουν εφαρμογή τα ανώτατα όρια δαπανών, οι δαπάνες των επιμέρους προϋπολογισμών των φορέων κατανέμονται εντός των ανωτάτων αυτών συνολικών ορίων.
4ον. Προβλέπεται η ενίσχυση του ρόλου Προϊσταμένων Οικονομικών Υπηρεσιών, με αυξημένες αρμοδιότητες αλλά και υποχρεώσεις, τόσο επί του φορέα τους, όσο και επί των εποπτευόμενων φορέων, αν υπάρχουν.
Οι υποχρεώσεις που αναλαμβάνονται από όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης πρέπει να φέρουν τουλάχιστον τις υπογραφές, αφενός του αρμόδιου οργάνου που έχει την ευθύνη εκτέλεσης του προϋπολογισμού του φορέα, ή εξουσιοδοτημένου από αυτόν οργάνου (τελική υπογραφή), αφετέρου την υπογραφή Προϊστάμενου Οικονομικών Υπηρεσιών του φορέα, ή εξουσιοδοτημένου από αυτόν οργάνου.
5ον. Προβλέπεται η διενέργεια εσωτερικού ελέγχου σε όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης από τις Υπηρεσίες Εσωτερικού Ελέγχου.
Θεσμοθετείται, με στόχο τον εντοπισμό και την εξάλειψη των τυχόν αδυναμιών των συστημάτων δημοσιονομικής διαχείρισης, η αξιολόγηση της καταλληλότητας και της αποτελεσματικότητας των εσωτερικών δικλείδων των συστημάτων λογιστικών και δημοσιονομικών αναφορών, τις οποίες όλοι οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης είναι υποχρεωμένοι να θεσπίζουν.
Η διαδικασία αυτή αποτελεί διεθνή πρακτική που ορίζεται από τα Διεθνή Ελεγκτικά Πρότυπα και τα Ελεγκτικά Πρότυπα του Διεθνούς Οργανισμού Ανωτάτων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων.
6ον. Επέρχεται σημαντική μεταβολή του διαχωρισμού και ασυμβίβαστου των ρόλων του Διατάκτη και του Προϊστάμενου Οικονομικών Υπηρεσιών των φορέων.
Διευκρινίζεται επίσης ότι η Απόφαση Ανάληψης Υποχρέωσης είναι διοικητική πράξη και αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να αναληφθεί εγκύρως οποιαδήποτε δέσμευση ή να εκτελεσθεί οποιαδήποτε δαπάνη και περιέχει βεβαίωση του αρμοδίου οργάνου περί ύπαρξης και δέσμευσης της αναγκαίας πίστωσης (δημοσιονομική δέσμευση).
Το ανώτατο όριο πληρωμών μαζί με τα ποσοστά διάθεσης πιστώσεων, είναι τα βασικά μέσα που διαθέτει ο Υπουργός Οικονομικών για την παρακολούθηση της εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού, δεδομένου ότι μπορεί να παρεμβαίνει κάθε στιγμή στην πραγματοποίηση των εξόδων, όταν αυτό επιβάλλεται από δημοσιονομικές δυσχέρειες ή από μεταβολές των οικονομικών συνθηκών.
7ον. Γίνεται πρόβλεψη για μελλοντική μετάβαση σε σύστημα κατάρτισης προϋπολογισμού προγραμμάτων.
Ο προϋπολογισμός προγραμμάτων βασίζεται, κυρίως, στην αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των δράσεων του Κράτους και προϋποθέτει ένα αξιόπιστο και λειτουργικό σύστημα μέτρησης της αποτελεσματικότητας.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Το νέο θεσμικό πλαίσιο με τις αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και το δημόσιο λογιστικό, κατατίθεται στη Βουλή των Ελλήνων σε μια περίοδο που η Ελλάδα, μετά από μία πολυετή περίοδο συρρίκνωσης και δημοσιονομικής προσαρμογής, έχει εισέλθει σε φάση σταθεροποίησης αφενός των δημόσιων οικονομικών της και αφετέρου της διεθνούς θέσης της.
Δημιουργεί, έτσι, τις προϋποθέσεις για τη λήξη της παρατεταμένης ύφεσης.
Πρόκειται για επιτεύγματα που είναι αποτέλεσμα, κυρίως, των τεράστιων θυσιών της Ελληνικής κοινωνίας, τόσο σε όρους δημοσιονομικού εγχειρήματος όσο και σε όρους βιοτικού επιπέδου.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο δημοσιονομικής διαχείρισης θα εξοπλίσει την Ελληνική δημόσια διοίκηση, και το Υπουργείο Οικονομικών ειδικότερα, με τα εργαλεία που θα ενισχύσουν τη μακροχρόνια βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών και θα εξασφαλίζουν ότι οι θυσίες των πολιτών θα έχουν βιώσιμο αντίκρισμα.
Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,
Η βελτίωση, ενδυνάμωση και θωράκιση του θεσμικού πλαισίου δημοσιονομικής διαχείρισης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, αποτελούν βασική προϋπόθεση για να μην ξαναβρεθούν οι οικονομίες σε διαταραχή και οι κοινωνίες σε δύσκολες καταστάσεις αντίστοιχες των τελευταίων ετών.
Και προς αυτή την κατεύθυνση κινείται το νέο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρώπης.
Ένα πλαίσιο που ισχύει για όλα τα κράτη-μέλη.
Ένα πλαίσιο που εδράζεται σε Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς, οι οποίοι, όπως γνωρίζετε, είναι γενικής εφαρμογής, υποχρεωτικοί σε όλα τα στοιχεία τους και άμεσα εφαρμοζόμενοι σε όλα τα κράτη-μέλη.
Ακριβώς, όπως, ένας εθνικός νόμος.
Ισχύει για όλα τα κράτη-μέλη που θέλουν να ανήκουν στην Ευρωζώνη.
Δεν επιβάλλεται, επιλέγεται.
Και σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η Ελλάδα, και στη «μετά Μνημόνιο» εποχή.
Η Ελλάδα που επιλέγει την εμβάθυνση της οικονομικής, και ιδιαίτερα της δημοσιονομικής και τραπεζικής ενοποίησης.
Ενοποίηση που θα διαμορφώσει ένα θεσμικό πλαίσιο επαρκές και ικανό να αντιμετωπίσει, αλλά και να αποτρέψει στο μέλλον, περιπτώσεις αντίστοιχες με τη παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και τις επιπτώσεις αυτής στις οικονομίες και τις κοινωνίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Παράλληλα, όμως, η Ευρώπη οφείλει να ανταποκριθεί στις προκλήσεις, προωθώντας, σε συνδυασμό με την εμβάθυνση της ΟΝΕ και τη βιώσιμη αποκατάσταση των δημόσιων οικονομικών, την αντιμετώπιση των τάσεων για ύφεση και τη δυναμική της ανεργίας, μέσω της υιοθέτησης και υλοποίησης αναπτυξιακών πολιτικών.
Να επιτύχει και να διασφαλίσει μια «ισορροπία» μεταξύ των πολιτικών δημοσιονομικής σταθερότητας και των πολιτικών ανάπτυξης, ώστε να ενισχυθεί καθοριστικά η απασχόληση και να τονωθεί η συνοχή, σε ευρωπαϊκό και περιφερειακό επίπεδο.
Και αυτό γιατί η δημοσιονομική εξυγίανση, προσαρμογή και πειθαρχία, αν και αναγκαία, δεν αποτελεί από μόνη της ικανή συνθήκη για την έξοδο από την κρίση και για τη διασφάλιση της ευημερίας για όλους τους πολίτες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
skaleadis