Η Βρετανία, η Ε.Ε. και οι περιορισμοί στην μετακίνηση των Ευρωπαίων πολιτών

Όσο αφορά τη σχέση των κρατών-μελών της ΕΕ και την ένωση ισχύουν δύο κλασσικές ελληνικές ρήσεις: "μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου ουδέν λάθος αναγνωρίζεται" και "την υπογραφή μας και το π@@@ί μας πρέπει να προσέχουμε που τα βάζουμε". Έτσι λοιπόν τουλάχιστον ως κωμική μπορεί να χαρακτηριστεί η προσπάθεια του Βρετανού Πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος επιδιώκει να «ξαναγράψει» μία από τις θεμελιώδεις αρχές της ΕΕ για να εμποδίσει την εισροή μεταναστών από τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία που βάσει των ισχύοντων πρωτοκόλλων αποκτούν από 1ης Ιανουαρίου το δικαίωμα να εργάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι δηλώσεις του Ντέιβιντ Κάμερον εντάσσονται στην προσπάθεια επαναδιαπραγμάτευσης της σχέσης της Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση - υπό την πίεση του εκλογικού του σώματος και της εσωκομματικής αντιπολίτευσης, η οποία των υποχρέωσε να θέσει σε δημοψήφισμα την παραμονή ή μη της Βρετανίας στην ΕΕ εφόσον το κόμμα του επανεκλεγεί στις κάλπες του 2015.

«Η ελεύθερη μετακίνηση είναι μη διαπραγματεύσιμη» δήλωσε η αντιπρόεδρος της Κομισιόν (Βρετανή) Βιβιάν Ρέντινγκ ερωτηθείς σχετικά με τις προθέσεις που ξεδίπλωσε ο Ντέιβιντ Κάμερον σε άρθρο του στους Financial Times για περιορισμό της ελεύθερης μετακίνησης μεταναστών από φτωχότερα κράτη της ΕΕ και στέρηση κρατικών επιδομάτων.

«Εάν η Βρετανία θέλει να αποχωρήσει από την κοινή αγορά, πρέπει να το πει. Αλλά εάν η Βρετανία θέλει να παραμείνει στην κοινή αγορά, η ελεύθερη μετακίνηση ισχύει. Δεν μπορείτε να έχει και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο, κύριε Κάμερον» δήλωσε η Ρέντινγκ.

Στο άρθρο του στους Financial Times, ο Ντέιβιντ Κάμερον υποστηρίζει πως προηγούμενες βρετανικές κυβερνήσεις διέπραξαν «μνημειώδες σφάλμα» όταν απέτυχαν να επιβάλουν αυστηρότερους περιορισμούς στη μετανάστευση από τα νέα κράτη-μέλη της ΕΕ στην Κεντρική και την Ανατολική Ευρώπη. Η Βρετανία αλλάζει τους κανονισμούς της ώστε να εμποδίζει νέους μετανάστες από την ΕΕ να έχουν πρόσβαση σε στεγαστικά επιδόματα και επιδόματα ανεργίας κατά τους πρώτους τρεις μήνες που βρίσκονται στη χώρα, γράφει ο Κάμερον. Όσοι συλλαμβάνονται να επαιτούν ή να κοιμούνται στο δρόμο θα απελαύνονται και θα τους απαγορεύεται για 12 μήνες να εισέλθουν εκ νέου στη Βρετανία, προσθέτει.

«Πρέπει να αντιμετωπίσουμε το γεγονός ότι η ελεύθερη κυκλοφορία επιφέρει μεγάλες κινήσεις πληθυσμών που προκαλούνται από τις τεράστιες εισοδηματικές ανισότητες» γράφει ο Βρετανός πρωθυπουργός. «Είναι καιρός για μια νέα διευθέτηση που να αναγνωρίζει ότι η ελεύθερη κυκλοφορία είναι μια κεντρική αρχή της ΕΕ, αλλά δεν μπορεί να μην υπόκειται σε απολύτως κανένα περιορισμό» προσθέτει.


Το θέμα βέβαια δεν είναι αστείο και καταδεικνύει το πόσο ελαφρά αντιμετώπισαν οι "πατέρες" της Ε.Ε. την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και ένωση. Οι προβληματισμοί της Βρετανίας δεν είναι κάτι το πρωτόγνωρο βέβαια, ούτε αφορούν μόνο αυτή την χώρα. Οι ρίζες της επίσης είναι πιο βαθιές: οι Ευρωπαίοι φοιτητές και επιστήμονες είναι καλοδεχούμενοι - γιατί φέρνουν έσοδα και καλύπτουν ανάγκες. Το ίδιο ισχύει και για εκείνους που δουλεύουν σε χειρωνακτικές εργασίες που οι Άγγλοι απαξιούν. Το πρόβλημα είναι ότι μαζί με όλους αυτούς έρχονται κι άλλοι. Στους οποίους υποχρεώνεται η Αγγλία να παράσχει βοηθήματα και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, κάτι που δεν έχει πλέον την οικονομική δυνατότητα να κάνει. Αν όμως η Αγγλία βάλει περιορισμούς, ποιους πιστεύει ότι μετά δε θα έρθουν κι άλλες χώρες που θα κάνουν το ίδιο; Και από κει και πέρα πόσο μακρυά θα είναι η ώρα που κάποιες άλλες θα ζητήσουν διαφορετική σχέση με τις υπόλοιπες χώρες, ζητώντας μόνο να συμμετέχουν σ' αυτά που τις συμφέρουν;


Το θέμα επομένως είναι ιδιαίτερα σοβαρό και ένας χειρισμός μπορεί να οδηγήσει στο τέλος αυτού που σήμερα γνωρίζουμε ως ΕΕ. Πάντως πρέπει να σημειώσουμε και τούτο: η Βρετανία ήταν από τις πρώτες χώρες που υποστήριξαν την είσοδο της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στην ΕΕ. Επίσης είναι από αυτές τις χώρες που προωθούν την ένταξη της Τουρκίας και της Αλβανίας. Η στάση αυτή είναι τουλάχιστον διπρόσωπη και επιβάλλεται ο συνετισμός της. Και όπως λέει και η συμπατριώτισσά τους, αντιπρόεδρος Β.Ρέντιγκ, δεν μπορεί να έχει κανείς "και την πίτα ολόκληρη και το σκύλο χορτάτο".