Πέμπτη 16 Μαρτίου 2017

Η «γλωσσοκάθαρση» της νέας διαδικτυακής τάξης πραγμάτων


Σήμερα η επιστήμη, με τη παλιά σημασία της λέξης, έχει πάψει σχεδόν να υπάρχει στην Ωκεανία. Στη Νέα Ομιλία δεν υπάρχει λέξη για την «Επιστήμη». [...] Και αυτή ακόμα η τεχνολογική πρόοδος πραγματοποιείται μόνο όταν τα προϊόντα της μπορούν να χρησιμεύσουν με κάποιο τρόπο για την περιστολή της ανθρώπινης ελευθερίας.
«1984» George Orwell

Γράφει η Γιώτα Χουλιάρα.geopolitics.

Στο βιβλίο 1984 του Τζορτζ Όργουελ το πιο λαμπρό και φιλόδοξο «πρόγραμμα» της Ωκεανίας είναι η Newspeak, η «γλωσσοκάθαρση», με τη συνακόλουθη κήρυξη πτώχευσης της γλώσσας (και του νου). Ο στόχος της Νέας Γλώσσας είναι να περιοριστούν τα όρια της σκέψης. Να ισχύσει αυστηρά η αρχή της ήσσονος προσπάθειας στον λόγο. Η ιστορία να απαλειφθεί εντελώς όπως και οτιδήποτε επιλήψιμο υπάρχει από την Oldspeak, Παλαιά Γλώσσα. Πρόκειται, στην ουσία, για μια συστηματική αποδόμηση της γλώσσας και μια ήττα της ελεύθερης έκφρασης αλλά, το χειρότερο, μια επιβολή ενός θεσμοποιημένου τρόμου. Κάθε απόπειρα επανάστασης θα είναι ανέφικτη ελλείψει εργαλειακού υλικού να αρθρωθεί σε αντίλογο. Έτσι ο στόχος του καθεστώτος όπου «το πρόσωπο του ανθρώπου το πατάει μια μπότα εσαεί» επιτυγχάνεται μέσα από τον άβουλο πολίτη.Τον πολίτη που αδυνατεί να αρθρώσει λόγο και να ολοκληρώσει σκέψη.



Το συγκεκριμένο βιβλίο του Έρικ Άρθουρ Μπλαιρ που έμεινε γνωστός με το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Τζωρτζ Όργουελ δεν είναι το μόνο δυστοπικό μυθιστόρημα που προβλέπει την ποινικοποίηση της γλώσσας και της σκέψης. Ακολουθεί το 1953 (το 1984 είχε κυκλοφορήσει το 1949) κυκλοφόρησε το βιβλίο «Φαρενάιτ 451» (Fahrenheit 451) ένα μυθιστόρημα του Ρέι Μπράντμπερι. Ο Μπράντμπερι στο έργο του αναφέρεται σε μια δυστοπική εποχή, στο μέλλον, όπου τα βιβλία είναι απαγορευμένα. Ομάδες πυροδοτών ή πυροσβεστών μπαίνουν σε σπίτια όπου υπάρχουν βιβλιοθήκες, ύστερα από καταγγελίες γειτόνων, και τα καίνε, ώστε να καταστρέψουν στην ουσία το περιεχόμενό τους που μπορεί να είναι ανατρεπτικό. Καταπολεμούν με τον τρόπο αυτό την αμφισβήτηση και τον προβληματισμό που συνεπάγεται η ανάγνωσή τους. Ο τίτλος του βιβλίου αναφέρεται στην θερμοκρασία (της κλίμακας Φαρενάιτ) αυτανάφλεξης του χαρτιού.

Βασικός ήρωας του βιβλίου είναι ο Γκάι Μόνταγκ, ένας πυροδότης που χαιρόταν να καίει βιβλία, παντρεμένος με μια αφελή νοικοκυρά που παίρνει υπνωτικά και περνάει όλο της το χρόνο μπροστά στη μικρή οθόνη.Ο Γκάι μαθαίνει από τον προϊστάμενό του ότι η καύση των βιβλίων γίνεται όχι με κυβερνητική εντολή, αλλά επειδή εκτοπίστηκαν από τα ΜΜΕ και κατά συνέπεια και από την κοινωνία που θέλησε επηρεασμένη από τα media να λογοκρίνει στα βιβλία ό,τι ήταν αντίθετο στις πεποιθήσεις τους.


Στη σημερινή εποχή, στο χώρο των ΜΜΕ εισήλθαν δυναμικά και τα social media διεκδικώντας μάλιστα την μερίδα του λέοντος του ενδιαφέροντος της κοινωνίας.Facebook, twitter, instagram,linkedin αποτελούν καθημερινή επιλογή των πολιτών για δικτύωση, ενημέρωση και επικοινωνία με τα δυο πρώτα να βρίσκονται υψηλά στις προτιμήσεις των χρηστών. Πριν από λίγους μήνες, μάλιστα, στο Facebook πέντε καινούρια «εκφραστικά» κουμπιά τα οποία εμφανίζονται με το πέρασμα του κέρσορα πάνω από το like και επιτρέπουν στον χρήστη να επιλέξει αυτό που τον εκφράζει. Τα καινούρια like buttons όπως ονομάζονται είναι τα εξής "Love" (τέλειο) "Haha" (χαχα) "Wow"(ουάου), "Sad"(λυπάμαι) και "Angry" (έλεος) και εμφανίζονται όπως τα υπόλοιπα διαδραστικά κουμπιά κάτω από τις αναρτήσεις του εκάστοτε χρήστη. Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ιδρυτής του Facebook τα ονομάζει «αντιδράσεις», αφού δίνουν τη δυνατότητα σε κάθε χρήστη να εκφράσει την αγάπη, το χιούμορ, την έκπληξη, τη λύπη και την οργή για κάθε ανάρτηση.Οι χρήστες αντιθέτως τα αποκαλούν απλά emoticons και κάποιοι ενθουσιάστηκαν γιατί τους απλοποιεί την επικοινωνία, καθώς πλέον δεν απαιτείται να γράψουν κάτι ως αποτέλεσμα της ανάρτησης των διαδικτυακών επαφών τους αλλά να το εκφράσουν απλά με το πάτημα ενός κουμπιού.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

skaleadis

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...