Ενάλια αρχαιολογία: Από τα Αντικύθηρα στο Ναυαρίνο

Αναπαύονται ήσυχα μέσα σε μικρές δεξαμενές γλυκού νερού. Μόνο που, αντί να βρίσκονται στη σιωπή του βυθού, τα ευρήματα που ανελκύστηκαν τα τρία τελευταία χρόνια από το ναυάγιο των Αντικυθήρων έχουν τοποθετηθεί σε κομψές βιτρίνες στην Ιστορική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Λασκαρίδη στον Πειραιά.
Μέρος της «συγκομιδής» των ερευνών από την αποστολή «Επιστροφή στα Αντικύθηρα», που ξεκίνησε το 2014, είναι από σήμερα προσβάσιμο στο ευρύ κοινό: το χρυσό δακτυλίδι που βρέθηκε φέτος, δύο χάλκινα δόρατα –τμήματα αγαλμάτων που δεν έχουν βρεθεί ακόμη–, ακέραια πήλινα αγγεία, τμήματα πολύτιμων γυάλινων αγγείων και αντικείμενα καθημερινής χρήσης μάς ξαναγυρίζουν πίσω στον πλουν του ελληνικού σκαριού του 70 π.Χ. Το πιο συγκινητικό έκθεμα είναι δύο μικρά κομμάτια μηριαίων οστών που εντοπίστηκαν φέτος και ανήκουν σε κάποιον από τους επιβαίνοντες στο πλοίο.
Είναι η δεύτερη φορά που το αρχοντικό στην Ακτή Μουτσοπούλου φιλοξενεί ευρήματα. Το 2014 είχαμε την ευκαιρία να δούμε τρία από αυτά, για μία μόνον ημέρα, καθώς ο εφοπλιστής Πάνος Λασκαρίδης είναι από τους χορηγούς της συγκεκριμένης αποστολής αλλά και της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων. Τώρα τα αντικείμενα θα εκτεθούν, μέχρι και τις 15 Ιανουαρίου, σε μια έκθεση που θα εγκαινιάσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος.
Αρχικά, οι αρχαιολόγοι εξέταζαν το σενάριο να υπήρχε ακόμη ένα ναυάγιο κοντά σε εκείνο του Μηχανισμού. Ύστερα η θεωρία αποδυναμώθηκε, καθώς εντοπίστηκε μια τεράστια άγκυρα που ενίσχυσε τη βύθιση ενός και μόνον τεράστιου πλοίου.
Όπως μας εξήγησε ο δύτης και αρχαιολόγος Μπρένταν Φόλεϊ από το Ινστιτούτο Woods Hole της Μασαχουσέτης, που προΐσταται των ερευνών, τεκμηριώθηκε οριστικά η ύπαρξη και δεύτερου σκαριού. Απέχει περίπου 250 μέτρα από την πρώτη θέση και φέρει πέντε τύπους κεραμικής, τρεις εκ των οποίων είναι ίδιοι με εκείνους του ναυαγίου του Μηχανισμού. Επίσης, η σύγκριση μολύβδινων τμημάτων από τα δύο πλοία φανερώνουν ότι το μέταλλο προέρχεται από τη Χαλκιδική, επομένως ήταν αμφότερα ελληνικής ναυπήγησης. Μένει να δούμε αν και ο πλους τους ήταν κοινός, δηλαδή βυθίστηκαν μαζί. Πιθανολογείται ότι είναι μικρότερο, βοηθητικό πλοίο.
Η δεύτερη είδηση αφορά στην ανεύρεση σκελετικού υλικού. Έχουν σταλεί δείγματά του στη Δανία για DNA, αλλά ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί η εξέταση που θα μας δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις για φύλο και ηλικία.

Επόμενη «βουτιά» στο Ναυαρίνο
Σύμφωνα με την υπεύθυνη της Εφορείας Ενάλιων Αρχαιοτήτων, «η έρευνα στο ναυάγιο θα διαρκέσει τρία με τέσσερα χρόνια ακόμη». Το επόμενο μεγάλο καταδυτικό πρόγραμμα θα λάβει χώρα, όπως είπε, στο κόλπο του Ναυαρίνου, όπου διεξήχθη η ιστορική ναυμαχία του 1827, στο πλαίσιο της Ελληνικής Επανάστασης. «Θέλουμε να ψάξουμε στα νερά της περιοχής τα κομμάτια της ιστορίας μας, να βγάλουμε την ιστορία της Ελλάδας προς τα πάνω», ανέφερε.


ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΠΟΥΡΝΑΡΑ, «Καθημερινή»

Αναρτήθηκε από Κώστας Καραλής