Η κρίση κτύπησε και τη βιομηχανία του σινεμά

Αποτυπώνεται και έχει επιπτώσεις η κρίση (παγκόσμια και όχι μόνο οικονομική) στην κινηματογραφική παραγωγή;

Ποιες είναι οι καλύτερες ταινίες ενός δημιουργού; Η πρώτη όπου συμπυκνώνεται όλη η φρεσκάδα κι ο ενθουσιασμός του νέου καλλιτέχνη ή οι τελευταίες όπου η γνώση και η εμπειρία διατρέχουν το σενάριο αλλά και το στυλ κινηματογράφησης;

Βοηθούν τα φεστιβάλ και τα βραβεία στην “καριέρα” μιας ταινίας; Και… πώς γίνεται η επιλογή για τη βράβευση; Με “αντικειμενικά” κριτήρια ή απλώς συγκριτικά με τις υπόλοιπες προβαλλόμενες ταινίες στη διοργάνωση;

Στα παραπάνω ερωτήματα – που αβίαστα προκύπτουν- κλήθηκαν να δώσουν τις δικές τους απαντήσεις τα πέντε μέλη που συνθέτουν την κριτική επιτροπή του 56ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης.

“Το γεγονός είναι πως υπάρχει κρίση σ’ ολόκληρη την Ευρώπη κι αυτή δεν αφορά μόνο τον πολιτισμό – ως απόρροια της οικονομικής κρίσης- και τον κινηματογράφο. Η κρίση είναι πολιτική, κοινωνική, οικονομική, παιδείας, πολιτισμού βεβαίως, κι έτσι έχει επιπτώσεις και στον κινηματογράφο. Όταν υπάρχει κρίση δεν πρέπει να κάνεις περικοπές στον πολιτισμό, αντίθετα πρέπει να αυξήσεις τη χρηματοδότηση. Κι αυτό γιατί ο πολιτισμός και ο κινηματογράφος μπορούν να βοηθήσουν σε όλα τα πεδία» δήλωνε η μαχητική πρόεδρος της επιτροπής Μισέλ Ρέι – Γαβράς – γνώριμη της Ελλάδας και της Θεσσαλονίκης ειδικότερα όχι μόνο με την ιδιότητά της ως συζύγου του Έλληνα σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά, αλλά και ως παραγωγός Γαλλο-Αλγερινής ταινίας για τα γυρίσματα της οποίας βρέθηκε επί σειρά μηνών το περασμένο καλοκαίρι στην πόλη.

Φέτος, η κριτική επιτροπή με πρόεδρο τη Γαλλίδα παραγωγό Μισέλ Ρέι-Γαβρά, αποτελείται από τους Κορνέλιου Πορουμπόιου (σκηνοθέτη, σεναριογράφο), Τζέι Oυάισμπεργκ (κριτικό κινηματογράφου, δημοσιογράφο), Ελίζ Ζαλαντό (παραγωγό) και Ευθύμη Φιλίππου (σεναριογράφο, συγγραφέα).

Ως απλή διαδικασία χαρακτήρισαν στο σύνολό τους σχεδόν τα μέλη της κριτικής επιτροπής, την επιλογή μιας ταινίας αν και η πρόεδρος – επικαλούμενη την εμπειρία της ως μέλους της επιτροπής του Φεστιβάλ των Καννών προ 20ετίας (με πρόεδρο τότε την Ζαν Μορώ), τα πράγματα προέκυψαν πολύπλοκα…” Είχαμε να επιλέξουμε ανάμεσα σε μία ταινία του Κουστουρίτσα (Underground) και του Αγγελόπουλου (“Το βλέμμα του Οδυσσέα”). Μέχρι το Σάββατο ήταν κοντά ο ένας με τον άλλο. Και το Σάββατο βράδυ είδαμε τις ταινίες και το επόμενο πρωί ήμασταν όλοι σύμφωνοι για το τι έπρεπε να ψηφίσουμε. Είναι όμως πολύ δύσκολο να διακρίνεις από την αρχή τα ποιοτικά εκείνα χαρακτηριστικά που θα σε κάνουν να δώσεις το βραβείο σε μία ταινία».

Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης φιλοξενεί τις πρώτες ή δεύτερες ταινίες σκηνοθετών από όλο τον κόσμο. Στην ερώτηση αν μπορεί κανείς να διαισθανθεί το ταλέντο ενός δημιουργού από την πρώτη του ταινία, η Μισέλ Ρέι – Γαβρά απάντησε ότι «σίγουρα τα μέλη της κριτικής επιτροπής το έχουμε αυτό κατά νου, αν και συχνά είναι πιο δύσκολο να κάνεις κάτι τέτοιο στη δεύτερη ταινία ενός σκηνοθέτη και όχι στην πρώτη του». Σχετικά με το θέμα του τρόπου με τον οποίο τα μέλη της επιτροπής βλέπουν τις διαγωνιζόμενες ταινίες και αν, πιο συγκεκριμένα, έχουν κάποια στρατηγική στην προσέγγιση των φιλμ, η κ. Ρέι – Γαβρά διευκρίνισε: «Βλέποντας τις ταινίες κάνουμε τα σχόλια που θα έκανε ένας μέσος θεατής. Συζητάμε τις απόψεις μας σαν να μην ήμασταν μέλη μιας κριτικής επιτροπής».

Σύμφωνα τέλος με το μέλος της επιτροπής Τζέι Ουάισμπεργκ (κριτικό κινηματογράφου) «Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης χαίρει μεγάλου σεβασμού στο παγκόσμιο φεστιβαλικό τοπίο. Το να πάρεις ένα βραβείο εδώ, έχει πράγματι σημασία για τη συνέχεια της πορείας της ταινίας».

Η 56η διοργάνωση του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ξεκίνησε την περασμένη Παρασκευή (6 Νοεμβρίου) και οι προγραμματισμένες προβολές των 200 ταινιών του (διαγωνιστικό πρόγραμμα, αφιερώματα, ειδικές προβολές κ.α.) στις αίθουσες του κινηματογράφου “Ολύμπιον” (πλατεία Αριστοτέλους) και αυτές του Λιμανιού.

Στην πλειονότητα των προβολών οι αίθουσες είναι υπερπλήρεις. Το σύνολο σχεδόν των ταινιών προβάλλονται σε δυο προβολές (σε διαφορετικές ημερομηνίες) με εξαίρεση τις ταινίες εκτός συναγωνισμού και αφιερωμάτων (special screenings) οι οποίες παρουσιάζονται σε μία προβολή όπως η ήδη βραβευμένη στις Κάννες και πολυαναμενόμενη ταινία του Ούγγρου σκηνοθέτη Λάζλο Νέμες “Ο γιος του Σαούλ”. Στην προβολή της το βράδυ του περασμένου Σαββάτου η αίθουσα του “Ολύμπιον” ήταν υπερπλήρης ενώ πολλοί ήταν οι υποψήφιοι θεατές της που δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν εισιτήριο.

Τα εισιτήρια για τις προβολές του φεστιβάλ κοστίζουν 5 ευρώ και μπορούν να προαγοράζονται διαδικτυακά ή από τα εκδοτήρια του Φεστιβάλ μέχρι δύο μέρες πριν από την προβολή
.