Παίζω και μαθαίνω στην ΕΣΣΔ

Σοβιετικά επιτραπέζια παιχνίδια στρατηγικής από τις δεκαετίες του ’20 και του ’30

Η φράση «πολεμικά παιχνίδια» ανακαλεί συνήθως πλαστικά μπιστόλια, στρατιωτάκια και, πιο πρόσφατα, ηλεκτρονικά παιχνίδια της κατηγορίας shooter με πρωτοπρόσωπη οπτική γωνία. Στην Ε.Σ.Σ.Δ., ωστόσο, ήταν εξαιρετικά δημοφιλή διάφορα αιμοσταγή επιτραπέζια. Το γεγονός αυτό εν μέρει οφείλεται σε μια έφεση των Ρώσων στα παιχνίδια στρατηγικής (ας μην ξεχνάμε πόσο αγαπούν το σκάκι) αλλά θα πρέπει επίσης να το αποδώσουμε σε ζητήματα που σχετίζονται με τη βιομηχανική παραγωγή: στη φάση της μαζικής εκβιομηχάνισης, τα επιτραπέζια παιχνίδια ήταν κάτι που μπορούσε να παραχθεί εύκολα και γρήγορα, χωρίς να απαιτούνται δυσεύρετες πρώτες ύλες ή περίπλοκα μηχανήματα. Τέλος, δεν μπορούμε να αφήσουμε έξω από το λογαριασμό την παράμετρο της προπαγάνδας.

Χημικός Πόλεμος, 1925

Επανάσταση, 1925

Βεβαίως, όλα τα παιχνίδια στρατηγικής δεν είναι πολεμικά: εν προκειμένω, ανάμεσα σε μάχες, ναυμαχίες, αερομαχίες και χημικούς πολέμους (!), βρίσκουμε και το παιχνίδι «Εξηλεκτρισμός» (1928), που ανακαλεί το λενινιστικό σύνθημα των πρώτων μετεπαναστατικών χρόνων για «εξηλεκτρισμό και σοβιέτ».

Εξηλεκτρισμός, 1928

Τα παιχνίδια αυτά —κατασκευασμένα στα χρόνια του Μεσοπολέμου, με νωπές τις μνήμες του Εμφυλίου, του λιμού και της βίαιης κολλεκτιβοποίησης, κάποια από αυτά φτιαγμένα στα τέλη της δεκαετίας του ’30, στην περίοδο της απόλυτης κυριαρχίας του Στάλιν (δίκες της Μόσχας) και με τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο προ των πυλών— στόχο είχαν να φτιάξουν τους πολίτες που όχι μόνο θα οικοδομούσαν τη Μεγάλη Σοβιετική Πατρίδα αλλά και θα έδιναν για αυτήν το αίμα τους, στη διάρκεια του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου (Великая Отечественная война) όπως ονομάστηκε ο Β΄Π.Π. από τους Ρώσους, μετά τη ναζιστική επίθεση εναντίον της Ε.Σ.Σ.Δ., όταν, εν μια νυκτί, μπροστά στον θανάσιμο κίνδυνο, πήγε περίπατο ο προλεταριακός διεθνισμός και ανασύρθηκε εσπευσμένα ο παλιός καλός ρώσικος πατριωτισμός.

Αερομαχία, 1925

Μάχη, 1938

Περικύκλωση, 1924

Σύγχρονος Πόλεμος, 1933

Αερομαχία, 1925

Ναυμαχία, 1931

Πόλεμος των αρμάτων, 1930 .         dimartblog.