Η Αμερική, η υστερία και το τέλος του κόσμου

Της ΛΕΝΑΣ ΑΡΓΥΡΗ


Οι Αμερικάνοι είχαν πάντα, μια σχεδόν ερωτική σχέση με την υπερβολή. Όλα στα μάτια τους, αποκτούν μεγαλύτερες διαστάσεις. Από τα αδικαιολόγητα υπερμεγέθη αναψυκτικά τους, έως τον εξωφρενικό τρόπο που στολίζουν τα σπίτια τους ενόψει του Halloween- κάνοντας τις γειτονιές να θυμίζουν απέραντα νεκροταφεία- μπορεί κανείς εύκολα να υποθέσει, ότι η υπερβολή είναι ίσως η μεγαλύτερη λατρεία τους. Όταν το συνηθίσεις αυτό, αντιλαμβάνεσαι ότι δεν είναι απαραιτήτως κακό. Πρόκειται απλώς για μια διαφορετική προσέγγιση.Όταν όμως έρχεται η κόρη μου από το προ-νήπιο για να μου ανακοινώσει, περήφανη για το νέο που κομίζει, πλην έντρομη μέσα στην παιδική της αφέλεια, ότι «μαμά μετά τα Χριστούγεννα θα πεθάνουμε όλοι από Έμπολα», τότε αρχίζει να υπάρχει πρόβλημα. Γιατί τότε η υπερβολή αρχίζει και γίνεται υστερία. Η αλήθεια είναι όμως, ότι δεν περίμενα το τετράχρονο να με βάλει στο τρομολάγνο κλίμα της εποχής, αφού εδώ και αρκετές ημέρες αισθάνομαι σαν κομπάρσος χολιγουντιανής υπερπαραγωγής που περιγράφει με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες στο βαριεστημένο κοινό, τα χιλιοειπωμένα τελευταία 24ώρα της ανθρωπότητας. Ένα τέτοιο κλίμα, περίπου, διαμορφώνουν τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, που κατακλύζονται από τεκμηριωμένες και μη αναλύσεις, από εικόνες πάνοπλων Αμερικανών στρατιωτών να αποβιβάζονται από θορυβώδη ελικόπτερα σε άγνωστες μολυσμένες αφρικανικές περιοχές που μυρίζουν θάνατο, από πλάνα μυστηριωδών εργαστηρίων όπου προετοιμάζονται πρωτοπόρα πειραματικά εμβόλια, από εικόνες επιστημόνων ντυμένων σαν αστροναύτες και από προφητικές προειδοποιήσεις για τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουμε εν δυνάμει όλοι μας. Μόνο τα ράφια των super markets παραμένουν γεμάτα. Ακόμη.

Και σε αυτό το κλίμα, κάποιος ως σωστός παρατηρητής ή ως… έμπειρος κινηματογραφόφιλος, περιμένει ασφαλώς από την Αμερική να σώσει τον κόσμο. Εδώ όμως, σταματά ο συσχετισμός της πραγματικότητας με την κινηματογραφική ταινία. Γιατί μέσα από την υστερία, αναδύεται ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός. Αν υπάρχει κάποιος που μπορεί να συμβάλλει αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της εξάπλωσης του θανατηφόρου ιού, αυτή είναι μόνο η Αμερική. Πρόκειται για μια παραδοχή που κάνουν και οι πλέον δύσπιστοι για τον ρόλο της υπερδύναμης στον πλανήτη. Κανείς δεν τολμά να αμφισβητήσει ότι μόνο εδώ, στις Ηνωμένες Πολιτείες, υπάρχει η απαιτούμενη τεχνογνωσία, τα τεράστια κεφάλαια και η απαραίτητη πολιτική διάθεση, που χρειάζονται για να αντιμετωπιστεί το κακό. Και κυρίως τα αντανακλαστικά.

Πριν από λίγες ημέρες, η σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Προέδρου Ομπάμα, Σούζαν Ραις, είπε από το Λευκό Οίκο πλαισιωμένη από την αφρόκρεμα της αμερικανικής επιστημονικής ελίτ «δεν φοβόμαστε τον Έμπολα. Τον έχουμε αντιμετωπίσει στο παρελθόν και το ίδιο θα κάνουμε και τώρα. Πολύ απλά έχουμε τον τρόπο και τα όπλα να τον νικήσουμε».

Με αυτά τα λόγια, έστελνε ακριβώς το μήνυμα που ο υπόλοιπος πλανήτης ήθελε να ακούσει, πριν επιστρέψει καθησυχασμένος στα δικά του προβλήματα. Γιατί τα μεγάλα προβλήματα τα λύνουν πάντα οι μεγάλοι, για να χρησιμοποιήσω την αγαπημένη έκφραση της κόρης μου. Γιατί ότι και να λέει κανείς και όσες αναλύσεις και να έχουν γραφτεί –ίσως δικαιολογημένα- για την ατολμία της σημερινής εξωτερικής πολιτικής στα φλέγοντα διεθνή μέτωπα, πρέπει να παραδεχθούμε ότι μια χώρα δεν είναι υπερδύναμη μόνο, όταν στέλνει χερσαίες δυνάμεις σε κάθε πολεμική σύγκρουση. Είναι υπερδύναμη και όταν ο υπόλοιπος πλανήτης κοιτάζει με αγωνία προς το μέρος της, σε δύσκολες στιγμές. Όπως τώρα με τον Έμπολα. Όπως στις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές. Οπως σε κάθε ανθρωπιστική τραγωδία. Αυτόν τον ρόλο η Αμερική δεν τον χάνει. Αυτό που χάνει καμιά φορά είναι το «δίκιο» της, όταν στην επίτευξη του στόχου, η υστερία καταλαμβάνει μεγαλύτερο χώρο, από όσο στην πραγματικότητα δικαιούται. Ή από όσο κάποιος, που δεν είναι Αμερικάνος, μπορεί να αντέξει.