Λατινική Νομισματική Ένωση

Η Λατινική Νομισματική Ένωση  ιδρύθηκε το 1865 , σε μια προσπάθεια για ενοποίηση πολλών ευρωπαϊκών νομισμάτων σε ένα ενιαίο νόμισμα που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε όλα τα κράτη μέλη σε μια εποχή που τα περισσότερα εθνικά νομίσματα ακολουθούσαν τον κανόνα του διμεταλλισμού  ( χρυσός – άργυρος).

Διαλύθηκε τυπικά το 1927.

Το 1865 Γαλλία, το Βέλγιο, η Ιταλία και η Ελβετία ιδρύουν την Ένωση και συμφωνούν να αλλάξουν τα εθνικά τους νομίσματα σε ένα πρότυπο σύμφωνα με το οποίο κάθε νομισματική μονάδα του κάθε κράτους θα ισούται με 4,5 γραμμάρια αργύρου ή 0,290322 γραμμάρια χρυσού και θα είναι ελεύθερα ανταλλάξιμα.

Οι ισοτιμίες μεταξύ των νομισμάτων της κάθε χώρας ήταν 1:1.

Το 1868 προσχωρήσαν στην ένωση η Ισπανία, η Ελλάδα, η Ρουμανία, η Αυστρία, η Βουλγαρία, η Βενεζουέλα, η Σερβία, το Μαυροβούνιο, το Σαν Μαρίνο και το Παπικό κράτος το 1889.

Ειδικά για την Ελλάδα.

Η χώρα εισήλθε στην Ένωση με την ψήφιση του νόμου «Περί Νομισματικού Συστήματος» τονΑπρίλιο του 1867 και υπέγραψε τη συμφωνία της ΛΝΕ, αποδεχόμενη την αρχή του διμεταλλισμού και την ταύτιση της χρυσής δραχμής με το χρυσό γαλλικό φράγκο (ισοτιμία 1:1).

Η επιβολή της αναγκαστικής κυκλοφορίας τον Δεκέμβριο του 1868 εν όψει των πολεμικών γεγονότων στην Κρήτη αφενός, και οι ανεπαρκείς εκδόσεις της νέας δραχμής αφετέρου, ανέβαλαν την εφαρμογή του συστήματος της ΛΝΕ. Η μετατρεψιμότητα επανήλθε το 1870 μετά τον τερματισμό των εχθροπραξιών. Η προετοιμασία όμως για τη συμμετοχή στη ΛΝΕ καθυστέρησε. Νέες πολεμικές περιπέτειες με την Τουρκία υποχρέωσαν την Ελλάδα σε μονιμότερη αναστολή της μετατρεψιμότητας της δραχμής.

Η Ελλάδα ουσιαστικά αλλά όχι και τυπικά αποχώρησε από την Ένωση με την πτώχευση του 1893 και την επιβολή του Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου (ΔΟΕ) το 1898.

Κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι οι Ελληνικές κυβερνήσεις ,κατέβαλαν αξιόπιστες προσπάθειες επαναφοράς της μετατρεψιμότητας με απώτερο όμως σκοπό τη βελτίωση της διεθνούς πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας.

Η αντιπληθωριστική πολιτική μετά το τέλος των εχθροπραξιών το 1869 και το 1878, η υποτίμηση της δραχμής το 1882, η λίγων μηνών και χωρίς επιτυχία σύνδεση με τον  κανόνα χρυσού το 1885, η αποφυγή της νομισματικής χρηματοδότησης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων μετά το 1885 δείχνει την θέληση των Ελληνικών να γίνουν μέλη της Ένωσης .

Έτσι λοιπόν ύστερα από μια μακρόχρονη περίοδο,40 και κάτι ετών, κατά τη διάρκεια της οποίας η χώρα είχε την εμπειρία μιας οξείας οικονομικής κρίσης που κορυφώθηκε με την πτώχευση του 1893, τον πόλεμο του 1897 που είχε ως αποτέλεσμα μια ντροπιαστική ήττα, ένα διεθνές δάνειο για να πληρωθούν πολεμικές αποζημιώσεις στην Τουρκία και αποδοχή  της εγκαθίδρυσης του Διεθνούς  Οικονομικού Ελέγχου το 1898, η Ελλάδα επέτυχε  να αποβληθεί επισήμως από την Ένωση το 1908 για να γίνει πάλι αποδεκτή τον Μάρτιο του 1910.

Η σύνδεσή της με το γαλλικό φράγκο έγινε στην αρχική ισοτιμία 1:1, εγκαινιάζοντας τη «χρυσή εποχή» της δραχμής που διακόπηκε όμως βίαια το 1914.

Ένα σημαντικό πρόβλημα για την  Λατινική Νομισματική Ένωση ήταν ότι παρέλειψε να θέσει εκτός νόμου την εκτύπωση χαρτονομισμάτων με βάση το διμεταλλικό νόμισμα.

Μια αδυναμία που εκμεταλλεύθηκε η Γαλλία και η Ιταλία, που με τυπωμένα χαρτονομίσματα χρηματοδοτούσαν δικές τους δαπάνες, “αναγκάζοντας τα άλλα μέλη της Ένωσης να φέρουν μέρος του κόστους της δημοσιονομικής σπατάλης, χωρίς όμως  να ξεχάσουμε και την προσπάθεια της Ελλάδας να κυκλοφορήσει χρυσό νόμισμα λιποβαρές σε σχέση με το χρυσό Γαλλικό φράγκο,  κάτι που ήταν και η αιτία αποβολής μας από την Ένωση το 1908.

Με την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου τερματίζεται η ειρηνική περίοδος στην Ευρώπη. Η παγκόσμια οικονομία εισήλθε σε μια περίοδο έντονων νομισματικών και συναλλαγματικών κρίσεων που διήρκεσε ως το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Έτσι λοιπόν η Λατινική Νομισματική Ένωση εκ των πραγμάτων αδρανοποιήθηκε την δεκαετία του ’20, έως ότου διαλύθηκε και επίσημα το 1927.