Χρόνια πολλά, Leonard Cohen!

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ πριν από 79 χρόνια (21/9/1934) γεννήθηκε ο Leonard Cohen. Καναδός εβραϊκής καταγωγής. Τραγουδοποιός, μουσικός, μυθιστοριογράφος, ποιητής. A ladies’ man.

—του Γιώργου Θεοχάρη—

Ο Cohen εκδίδει και ηχογραφεί από τη δεκαετία του ’60, οπότε δεν έχει νόημα μια αναδρομή του έργου του εδώ: όποιοι τον ξέρουν, τον ξέρουν – δεν περιμένουν από μένα να τον μάθουν∙ όσοι δεν τον ξέρουν, μπορούν να μάθουν τα πάντα εύκολα – το Web να ’ναι καλά. Εδώ, μέρα που ’ναι, λέω να μείνουμε σε ένα και μόνο τραγούδι του: το “Suzanne”.

Ας το (ξαν)ακούσουμε:

Η Suzanne αγαπήθηκε όσο λίγα τραγούδια του στην από κάθε άποψη μεγάλη καριέρα του Cohen. Το γεγονός ότι επισήμως έχει διασκευαστεί 124 φορές κάτι λέει. Πρώτη το τραγούδησε η φολκ τραγουδίστρια Judy Collins το 1966 (στο άλμπουμ Inmy Life) και την επόμενη χρονιά το είπε ο ίδιος στο πρώτο του άλμπουμ Songs ofLeonard Cohen. Οι στίχοι προϋπήρχαν της μελωδίας: είχαν δημοσιευτεί ως ποίημα με τον τίτλο “Suzanne Takes You Down” στη συλλογή του 1966 Parasites ofHeaven. Και ποια είναι αυτή η Suzanne, ε;

Suzanne Elrod

Ο Cohen έχει γράψει πολλά (και καλά) τραγούδια για τις κατά καιρούς γυναίκες του. Λ.χ., το “So Long, Marianne” είναι γραμμένο για τη Νορβηγίδα φίλη του Marianne C. Stang Jensen Ihlen, με την οποία έζησε μέρος της δεκαετίας του’ 60 στο σπίτι του στην Ύδρα∙ το “Chelsea Hotel No 2” για την Janis Joplin∙ το “Dance me to the End of Love” για τη Γαλλίδα φωτογράφο Dominique Issermann∙ ολόκληρο το άλμπουμ Future είναι αφιερωμένο στην ηθοποιό Rebecca De Mornay. Εν ολίγοις, δεν του βγήκε το παρανόμι A Ladies’ Manγια πλάκα.

Και η Suzanne; Η μητέρα των δύο παιδιών του και η μόνη γυναίκα την οποία παραλίγο να παντρευτεί λέγεται Suzanne Elrod, αλλά το τραγούδι δεν είναι γραμμένο για κείνην, είχε γραφτεί πριν μπει στη ζωή του αυτή η Suzanne. Τότε;

Suzanne Verdal

Στα μέσα των 60s ο Cohen έκανε παρέα με τον γλύπτη Armand Vaillancourt, ο οποίος τότε ήταν ζευγάρι με την Suzanne Verdal – σε αυτήν αναφέρονται οι στίχοι του τραγουδιού.  Και η Suzanne και ο Leonard έχουν δηλώσει πολλές φορές έκτοτε ότι η σχέση τους ήταν πλατωνική (ο Armand δεν ξέρω αν έχει πάρει θέση επί του θέματος). Το μόνο που έκαναν ήταν να πίνουν τσάι και να τρώνε πορτοκάλια στο διαμέρισμα της Suzanne, στο λιμάνι του Μόντρεαλ. Όσοι πιστοί πλατωνιστές (και οι άπιστοι αριστοτελικοί επίσης) μπορείτε να διαβάσετε τους στίχους εδώ.

Η Suzanne Verdal σε συνέντευξη του 2006 είπε πως, παρότι το τραγούδι επιτρέπει παρερμηνείες (έλα!) ποτέ δεν έκανε τίποτα με τον Cohen. Ακόμα πιο πριν, ο Cohen σε συνέντευξη του 1994 είπε ότι μόνο στη φαντασία του είχε κάνει σεξ με τη Suzanne γιατί κανείς από τους δυο τους δεν είχε τέτοια προδιάθεση – χώρια που δεν τους δόθηκε ποτέ η ευκαιρία!  (Σύμφωνοι, έπιναν τσάι, τελεία και παύλα, εμπεδώσαμε.)

Η Suzanne λέει επίσης ότι από τότε που το τραγούδι έγινε επιτυχία έχει συναντήσει μόλις δύο φορές τον Cohen: στα 70s σε μία συναυλία και στα 90s όπου εκείνη χόρευε κι εκείνος, αν και την είδε, ούτε που της μίλησε – δεν έδειξε καν ότι την αναγνώρισε.

Ένα παράπονο πάντως το έχει η Suzanne: δεν έβγαλε δεκάρα από αυτή την ιστορία. Από την άλλη, ούτε κι ο Cohen έβγαλε λεφτά από αυτό γιατί τον έπιασαν κορόιδο με τα δικαιώματα. Ο ίδιος έχει πει ότι καλύτερα έτσι: δεν θα ήταν σωστό να πλουτίσει από ένα τραγούδι που αγαπήθηκε τόσο.

Επιμύθιο: Το τραγούδι είναι ήδη κλασικό, η Suzanne πέρασε εν αγνοία της στην ιστορία, και ο Ladies’ Man μπήκε στα ογδόντα του θαλερός κι ωραίος. Χρόνια σας πολλά, κύριε Cohen!